Hükümet'in kaçak elektrik ödemeleri konusunda hazırladığı yasa taslağı öncesi, ülkede kaçak elektriğin nasıl kullanıldığını ortaya koyan fotoğraflar ortaya çıktı. Fotoğraflarda İki klimanın sabah akşam çalıştığı gecekondular, kaçak trafolarla çevrilmiş sulama kanalları, duvarı boydan boya klimalarla kaplanmış iş hanı ve apartman daireleri görülüyor.
İŞTE CAN YAKAN FOTOĞRALAR
Kaçağın en yüksek boyutlarda olduğu Güneydoğu'daki Dicle dağıtım bölgesinde çekilen fotoğraflar, apartman ve işhanlarının dış duvarını tamamını saran klimaları, derme çatma gecekondularda kullanılan çifter klimaları, kaçak elektrikle sulanan geniş tarım arazilerini gözler önüne seriyor.
Kaçak trafolar özellikle sulama kanallarında sıklıkla kullanılıyor. Sulama suyunun bu kanallardan çekilip kilometrelerce öteye taşınabilmesi için büyük bir trafoya ihtiyaç duyuluyor. O trafo da bırakın evleri, fabrikaların tükettiği elektriği tüketiyor.
FOTOĞRAF 1: ARI PETEĞİ GİBİ
Kaçağın yoğun olduğu Dicle bölgesinde bir apartman. Apartmanın dış yüzü adeta arı peteğini andıran klimalarla sarılmış. Fotoğraf, her bir dairenin yanı sıra her bir oda da ayrı ayrı klima olduğunu gösteriyor. Binanın altındaki deponun ise bedava kaçak elektrikle çalışan klimalarla adeta soğuk hava deposuna dönüştürüldüğü görülüyor.
FOTOĞRAF 2: BU TÜKETİM BİZİM FATURADA
Sulama kanalına kurulan kaçak trafoyla tarlalar sulanıyor. Çapı yaklaşık 40 cm olan borularla suyun kilometrelerce ötelere taşınabilmesi için büyük miktarlarda elektrik tüketiliyor.
FOTOĞRAF 3: ELEKTRİK SEBİLİ
Sulama kanalının dibinde 3 ayrı kaçak trafo kurulmuş. Üç ayrı trafonun tükettiği elektrikle, kilometrelerce ötedeki üç ayrı bölgeye su pompalanıyor.
FOTOĞRAF 4: TOPRAK AĞALARI
Teknik uzmanların yaptığı tespitlere göre, su kanallarına çekilen elektrik direkleri ve trafolar, birden fazla toprak ağasının binlerce dönüm tarlasını sulamak için kaçak elektrik kullanıyor. Toprak ağaları bedava sulama sayesinde milyonları kazanırken yoksul vatandaş o tüketimi kendi elektrik faturasında görüyor.
FOTOĞRAF 5: VAHŞİ TÜKETİM
Elektrik bedava olunca suyun kaç yüz metre yükseğe pompalanacağı, kaç kilometre öteye taşınacağı dert edilmiyor. Vahşi tüketim normal elektrik tüketiminin birkaç kat artmasına neden oluyor.
FOTOĞRAF 6: 1 GECEKONDU 2 KLİMA
Bedava kullanılan kaçak elektrik yoksul yaşamda lüks tüketim fırsatı sunuyor. İşte derme çatma bir gecekondu. Bu küçük gecekonduda bile bir değil iki adet klima var. Klima bu evi yazın soğutuyor, kışın ısıtıyor.
ARADAKİ FARK
Türkiye genelindeki konutlarda aylık ortalama 131 kilovatsaat elektrik enerjisi kullanılıyor. Buna karşılık kaçağın en yoğun olduğu Dicle elektrik dağıtım bölgesinde kullanılan elektrik tam 606 kwh. Kaçak kullanılan elektrik normal tüketimin yaklaşık 5 katına ulaşıyor. Yani elektrik kaçak kullanılınca savurganlık artıyor, ihtiyacın 5 katı tüketim yapılıyor.
Kaçaktaki savurganlık faturalara da aynı şekilde yansıyor. Türkiye genelindeki konutlar ortalama olarak aylık 43 lira elektrik faturası gelirken, kaçak kullanımın yaygın olduğu Dicle dağıtım bölgesinde bir konutun ortalama tüketimi faturalara 212 lira olarak yansıyor.
Türkiye genelindeki yaklaşık 37 milyon elektrik abonesi aylık ortalama 500 kwh elektrik tüketirken Güneydoğu'daki yaklaşık 1,5 milyon elektrik abonesi ise aylık ortalama 1,266 kwh elektrik tüketiyor. Bu savurganlığın tek nedeni ise, elektrik parasının nasıl olsa ödenmiyor olması.
