İstanbul, 18 Şubat () – Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, Anayasa Mahkemesi'nin elektrik kayıp kaçak bedellerinin yasallaştırılmasına karşı ana muhalefet partisi CHP ve 26 ayrı mahkemenin yaptığı başvuruyu reddetmesiyle, bireysel tüketicilere Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvuru yolunu açtığına dikkat çekti.
Anayasa Mahkemesi'nin, CHP ve 26 ayrı mahkemenin yaptığı başvuruyu red karaına ilişkin bir açıklama yapan TBM Hukuk Komisyonu Başkanı emekli hakim Avukat İzzet Doğan, "Elektrik enerjisinin dağıtımında meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından çalınmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin, kurallara uyan dürüst tüketicilerden tahsili yoluna gitmek Anayasamızın temel ilkesi olan hukuk devleti ve 172. Maddesinde yer alan devletin tüketicileri koruması ilkesi ile bağdaşmamaktadır" dedi.
Enerji hırsızlığının Türk Ceza Kanunu’nun 163. maddesi kapsamında suç olduğunu ve bu suçu önlemenin de devletin görevi olduğunu vurgulayan Doğan, “Dağıtıcı şirketlerin her türlü önlemi almamaları halinde önleyemedikleri bu hırsızlığın sonuçlarına katlanmaları gerekir” dedi.
Anayasa Mahkemesi’nde oy çokluğuyla alınan kararla, daha önce Tüketici Hakem Heyetine başvurmuş veya dava açmış kişilerin olumsuz etkileneceğini ve bu şekilde hukuk güvenliği ilkesinin de çiğnendiğini ileri süren Doğan açıklamasını şöyle sürdürdü:
"6719 sayılı Kanunun 26. maddesiyle de 6446 sayılı Kanuna geçici madde olarak eklenen 20. Maddesinde, ‘Kurul kararlarına uygun şekilde tahakkuk ettirilmiş dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan her türlü ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında 17. madde hükümleri uygulanır.’ kuralı getirilmiştir.
"İşte bu nedenle Kanunun geçici 20. Maddesinin iptal edilmemesi, daha önce hukuk platformunda hak aramaya yönelmiş tüketicileri de mağdur etmiştir.
"Oysa hukuk kurallarının geriye yürütülmemesi yani çekişmezliklerin ortaya çıktığı tarihte yürürlükte olan kanunlara göre çözümlenmesi evrensel bir hukuk ilkesidir.
"Ayrıca geçici maddenin Anayasanın 2. maddesi kapsamındaki ‘Hukuk Güvenliği’ ilkesi yönünden de iptali gerekirdi.
"Çünkü bu Karar, Anayasanın 2. Maddesinde yer alan hukuk devletinin sonucu olan hukuk güvenliğinin ‘Belirlilik ve öngörülebilirlik’ ilkelerine de aykırı olmuştur."
Davaları düşürecek, AİHM yolu açılacak
Bu karar sonrası vatandaşların elektrik faturasında kayıp kaçak bedelini ödemeye devam edeceklerini, itiraz hakları kalmadığına dikkat çeken TBM Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu da, AYM'nin Kararının, Anayasanın ‘Suçların Şahsiliği’ ilkesine de aykırı olduğuna işaret ederek, şu konuların altını çizdi:
"Anayasa Mahkemesi'nin bu Kararı kamuoyu vicdanını rencide etmiş, adalete güveni zedelemiştir.
"Artık kayıp kaçak bedelinin geriye dönük olarak on yıl süreyle hesaplanarak iadesine ilişkin açılan davalar düşecek, üstelik dava açanlar yargı giderlerini üstlenmek zorunda kalabilecekler.
"Çünkü, binlerce tüketici, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun yukarıda andığımız kararına güvenerek geçmişte ödedikleri 10 yıllık kayıp kaçak bedellerini geri almak için dava açmıştı.
"Şimdi, AYM’nin Kararı nedeniyle davasını kaybeden bireysel tüketicilere Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvuru yolu açılacaktır.
"Ayrıca bu davalar nedeni ile yargılama giderleri istendiğinde tüketiciler karşı vekalet ücretine katlanmak riskiyle de karşı karşıyadır."
Bu durumdakilerin, Bölge Adalet Mahkemesi'nin hükmünü emsal gösterebileceğini belirten Ağaoğlu, şöyle devam etti:
"Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2017/43 Karar no. 2017/42 sayılı 24.01.2017 tarihli kararını ileri sürerek karşı vekalet ücreti ödemekten kurtulmayı deneyebilirler.
"Çünkü bu hükümde, ‘Davacının, dava açtığı sırada haksız olduğundan bahsetmenin bu aşamada mümkün bulunmadığı, davanın yargılama sırasında çıkartılan yasa nedeniyle reddedilmiş olması nedeniyle, davacının vekalet ücreti yönünden haklı olduğu anlaşılmakla, kararın vekalet ücreti hükmedilmesine ilişkin kısmının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir’ denilmiştir.
"Önceden mahkemeye başvurmuş ve davası AYM Kararı nedeniyle reddedilecek abonelerin bu emsal kararın tarih ve numarasını kaydederek mahkemelerine sunmalarında yarar vardır."