Gümrük ve Ticaret Bakan Yardımcısı Fatih Çiftci, ambargoların kaldırılması ile İran’ın sahip olduğu tüm ekonomiyi kullanarak, Ortadoğu’da büyüyen bir ekonomi olmak zorunda olduklarını söyledi.
Türkiye ile İran arasındaki ekonomik ilişkilerin ve karşılıklı ticaretin geliştirilmesi amacıyla Van’da düzenlenen "İran İhracat Zirvesi ve Fuarı", iki ülkeden çok sayıda firmanın katılımıyla başladı. Van Ortadoğu Expo Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen fuarın açılış töreninde konuşan Gümrük ve Ticaret Bakan Yardımcısı Fatih Çiftci, dünyanın ekonomi tarihine baktıklarında birçok darboğaz ve kriz yaşandığının görüldüğünü söyledi. Her krizin yeni ekonomi teorileri ortaya çıkardığını, bazılarının krizin çözülmesine yardımcı olduğunu, bazılarının ise faydasız kaldığını ifade eden Çiftci, "Büyümede istikrarlı ve kararlı yürüyüşüne devam eden ülkemiz, 2016 yılının ikinci çeyreğiyle yüzde 3,1’lik büyümeyi yakaladı. Ülkemiz Avrupa ekonomileri arasında en hızlı büyüyen ekonomi olmayı başarmıştır. Küresel büyümelerin ve risklerin olduğu bir dönemde özellikle terör olaylarının yaşandığı dönemde ülkemizin ikinci çeyrekte yakaladığı büyüme oranı, hükümetlerimizin uygulamış olduğu politikaların etkisini ortaya koymuştur" diye konuştu.
2002 sonunda 36 milyar dolar olan ihracatın 2015 sonunda 143 milyar dolara yükseldiğini söyleyen Çiftci, aynı şekilde ithalatın 51 milyar dolardan 220 milyar dolara ulaştığı bilgisini verdi. 2002 sonunda 100 milyar doların altında gerçekleşen dış ticaretin ise 2015 itibarıyla 315 milyar dolar seviyelerine çıktığını belirten Çiftci, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Yüzyıllar boyunca iyi komşuluklar içinde olduğumuz İran’a uygulanan ambargonun kaldırılmasıyla ülkemiz ile İran arasındaki dış ticaret hacmimizin arttırılması için olağan gücümüzle çalışmaktayız. Ambargoların kaldırılması ile İran’ın sahip olduğu tüm ekonomiyi kullanarak, Ortadoğu’da büyüyen bir ekonomi olmak zorundayız. Bunu öngörmek ve buna göre çalışmak zorundayız. Bu anlamda da İran’la daha güçlü ilişkiler içerisinde olmak zorundayız. 2016 yılının ocak ayı itibarıyla İran’la ihracatını yüzde 43 oranında artıran ülkemiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın ziyareti ile 30 milyar dolarlık bir ticaret hacmi ortaya koymuştur."
Çiftci, Türkiye ile İran arasındaki gümrük alanında ciddi iş boyutunun devam ettiğini, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak bu ülkeye yaptıkları ziyaretler sonrası Kapıköy’ün karşısındaki Razi-Hoy yolunun yapılması talebini ilettiklerini kaydetti. Van’ın 46 yıllık rüyası, 100 milyon liraya mal olan Kapıköy Sınır Kapısı’nı da 15 ay sonra açacaklarını hatırlatan Çiftci, Gürbulak Sınır Kapısı’nı da yenileme kararı aldıklarını söyledi. Çiftçi, "Proje ihalesine çıktık. Önümüzdeki günlerde yenileme çalışmaları başlayacak. İran devletinden de bu taleplerde bulunduk. İran’la İstanbul karayolu taşımacılığı konusunda bir projemiz var. 2016 yılının ocak ayı ile bu projede de önemli bir aşama kaydedilmiştir. Ayrıca, Türkiye ve İran arasında 1 Ocak 2015’te yürürlüğe giren Tercihli Ticaret Antlaşması bulunmaktadır. Söz konusu anlaşma kapsamında ülkemiz birçok üründe anlaşma sağlamıştır" şeklinde konuştu.
Van Valisi İbrahim Taşyapan ise, Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜMSİAD) Genel Başkanı Yaşar Doğan ve üyeleri ile İran ve Türkiye’den katılan firmalara teşekkür etti. Taşyapan, fuar merkezinin açılmasının ardından sık sık organizasyonlar düzenlediklerini belirterek, açılışını yaptıkları fuarın il ve bölge için çok önemli olduğunu kaydetti. Van’ın Türkiye’nin en doğusunda yer aldığını anımsatan Taşyapan, "Aslında altyapımız gelişmemize çok müsait. Bence hak ettiğimiz kadar gelişmiş değiliz ama ümit ediyorum ki yakın zamanda Van, potansiyelinin üzerinde bir gelişmeye şahit olacak. İran’a yönelik ambargonun kalkmış olması ve İran’a en yakın şehir olmamız, ulaşım altyapımızın tamamlanmış olmasıyla en iyi yerdeyiz. Doğuda hava, kara ve demiryolu gibi önemli üç özelliği bulunduran bir iliz. Bunun yanında yatırım teşviklerimiz kuvvetli. Bildiğiniz gibi hükümetimizin Doğu ve Güneydoğu’ya yönelik olarak yeni bir teşvik politikası geliyor. Bunun da ilimize büyük katkı sağlayacağına inanıyorum" dedi.
Taşyapan, Kalkınma Bakanlığı’nın bölgeyle ilgili kararlarını yakında açıklayacağını, Van’ın bu sayede cazibe merkezlerinden biri olacağına dikkati çekerek, bedelsiz arsa tahsisi, fabrikaların devlet tarafından yapılması, makine teçhizat faizlerinin karşılanması gibi yeni teşvik ve imkanlar getirileceğini hatırlattı. Taşyapan, “Van, ülkenin diğer taraflarından göründüğü gibi sadece çatışmaların, patlamaların olduğu bir yer değil. Burası organize sanayi bölgesi. Burada organize sanayinin dışında gelişmiş bir ticaret var. Burada 30-40 gün önce bile İran’a, Irak’a, Suudi Arabistan’a gerek canlı hayvan ticareti, gerek diğer alanlarda ticaret yapan bir zihniyet var. Değerli iş adamlarımızdan buraya güzel yatırımlar bekliyoruz. Kapıköy Sınır Kapımız iyi bir şekilde yapılıp açıldığı zaman burası ticaretimizin, ithalat ve ihracatın, lojistik üssün ana giriş kapılarından biri olacak. İran, bizim yüzyıllarca komşumuz olan bir ülke ve aramızdaki hudut da yıllarca dostluk hududu olarak yaşanmıştır. İran’ın dünyanın en büyük petrol potansiyelinden tabii ki karşılıklı ticaretle üzerimize düşen payı alacağız. Bunun için hazırlıklı olmamız gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Konuşmaların ardından açılış kurdelesini davetlilerle kesen Fatih Çiftci ve Vali Taşyapan, ardından fuarda stant açan firmaları gezerek ürünler hakkında bilgi aldı.