İRAN Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkan Vekili Hakkı Uygur, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin gerçekleştireceği Türkiye ziyaretini ilişkin, "Bu ziyaret Fırat'ın doğusuna yönelik olası operasyon ile direkt olarak ilgili değil; ama muhakkak ki o da gündemdeki önemli konulardan biri olacaktır" dedi.
İRAM Başkan Vekili Hakkı Uygur, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin beraberindeki heyet ile yarın Türkiye’ye gerçekleştireceği 2 günlük ziyarete ilişkin ’ya değerlendirmelerde bulundu. Ugur, ziyaretin planlanmış bir ziyaret olduğunu belirterek, "Bunlar yıllık olarak düzenleniyor. Geçen sene bizim Cumhurbaşkanımız Tahran’a gitmişti, ikili Yüksek Düzeyde İş Birliği toplantısına katılmak amacı ile. O zaman da geniş bir heyet ile Türk tarafı gitmişti, ikili anlaşmalar imzalanmıştı. Bu görüşme de bir bakıma iadeyi ziyaret. İki taraf bunu yılbaşından önce gerçekleştirmeye çalışıyorlardı. Bu görüşmenin 2018 yılında olması gerekiyordu. Biraz gecikti, yıl sonuna sarktı ama gerçekleşmiş oldu. Bu görüşme Suriye operasyonu ile Fırat'ın doğusuna yapılacak olası operasyonla direkt olarak ilgili değil ama muhakkak ki o da gündemdeki önemli konulardan biri olacaktır" dedi.
'SURİYE KONUSU GÜNDEME GELECEKTİR'
Suriye konusunda askeri bir anlaşmanın gündeme gelebileceğini vurgulayan Uygur, "Biliyorsunuz bizim operasyonumuz her an başlayabilir ve İran da sahadaki oyunculardan biri. İran’ın sahada askeri danışmanları var, komit ettiği milis güçler var, dolayısı ile bu konuda da İran’ın görüşü alınacaktır. İran’a bazı güvenceler verilecektir. Suriye konusu da önemli bir şekilde gündeme gelecektir" dedi.
'EKONOMİK ANLAŞMALAR İLE İLGİLİ BEKLENTİYE GİRMEMEK LAZIM'
Uygur, Türkiye ile İran arasında imzalanacak ticari anlaşmalara yönelik şu ifadeleri kullandı: "İran son bir yıldır özellikle ABD’nin hedefinde. İran’ın iş yapması engelleniyor. Bankacılık işlemleri, petrol işlemleri engelleniyor, dolayısı ile çok büyük beklentilere girmemek lazım. İki taraf muhtemelen iyi niyet göstergesi olan şeyleri imzalayabilir, açıklamalar yapabilir ama pratikte bu ticarete yansır mı? Bu biraz zor. Çünkü biliyorsunuz Türkiye İran’ın önemli bir petrol alıcısı ama Türkiye İran’dan petrol alımını azalttı, anlaşmaların yapılması pratikte çok mümkün görünmüyor. Çünkü İran’da şu an en büyük sıkıntımız banka işlemleri, aldığımız malların ambargoya dahil olmayan malların bile parasını ödemekte zorlanıyoruz. İki taraf bu mekanizma üzerine çalışıyorlar. Belki bu konuda bir anlaşma imzalanabilir. Yerel paralar ile ticaret konusu gündemde. Belki bu alanda somut bir gelişme yaşanabilir. Eğer bu başarılırsa iki ülkenin önündeki ticaret engelleri azalır."
'TÜRKİYE-İRAN İLİŞKİLERİ ÜÇÜNCÜ KİŞİLERDEN ÇOK ETKİLENİYOR'
Türkiye ile İran ilişkilerinde üçüncü tarafların oldukça etkili olduğunu ifade eden İRAM Başkan Vekili Uygur, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Türkiye-İran ilişkileri oldukça göreceli, sabit, istikrarlı ilişkiler bunu sürekli vurguluyoruz ama bu üçüncü taraflardan çok ciddi etkileniyor. Biz bunu Suriye krizinde gördük, ABD’nin İran’a olan yaptırımlarında görüyoruz. ABD yalnızca İran’a yaptırım uygulamış olmuyor, İran’ın ticaret yapmasını engelleyerek bizi de bir şekilde vurmuş oluyor. En basitinden her yıl 2-3 milyon İranlı turist gelirken, bu yıl bu sayı azalacak. Neden? Çünkü insanlar gelir düzeyi azaldıkça yurt dışına çıkmayı daha az düşünüyor olacaklar. Dolayısı ile bu Türkiye’yi çok yakından etkiliyor. Biz İran’dan doğalgaz alıyoruz, petrol alıyoruz. İfade ettiğim gibi önemli sayıda turist geliyor. İran Türkiye’nin güzargah rotası üzerinde, biz Asya’ya, Orta Asya’ya mallarımızı İran üzerinden satıyoruz. Aynı şekilde İran, Avrupa’ya bizim üzerimizden ulaşıyor. Dolayısı ile 2019 yılında İran’a olan yaptırımlar sertleşirse, İran daha zor duruma düşerse bu bizi ekonomik olarak etkileyecektir.”
FOTOĞRAFLI
