GENEL Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Abdulkadir Bedirli, ABD’de kalın bağırsak kanserinin erkeklerde prostat, akciğer, kadınlarda ise meme, akciğer kanserinden sonra üçüncü sıklıkla görülen kanserler olduğunu ifade ederek 10 kalın bağırsak kanserinin 9’u 50 yaş üzerinde ortaya çıktığını belirtti. ABD' de her yıl yaklaşık 150 bin hastaya kalın bağırsak kanseri tanısı konulduğunu vurgulayan Prof. Dr. Bedirli, Türkiye'de coğrafi değişiklikler olmakla beraber kalın bağırsak kanserinin en sık görülen ilk beş kanser arasında yer aldığını söyledi. "KALIN BAĞIRSAK KANSERLERİNDE YAŞ ÖNEMLİ RİSK FAKTÖRÜ" Kalın bağırsak kanserlerinde risk faktörlerine ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Bedirli, "Yaş önemli bir risk faktörü olup, 10 kalın bağırsak kanserinin 9’u 50 yaş ve üzeri karşımıza çıkıyor. Diyet diğer önemli bir risk faktörü olup, kırmızı etin aşırı tüketilmesi, sosis benzeri işlenmiş etler, özellikle bu etlerin yüksek ısıda kızartılması ve ızgarası olumsuz etkiler. Buna karşın, sebze, meyve ve kepekli tahılların tüketilmesi ise kalın bağırsak kanseri bakımından olumlu etkilere sahiptir’’ dedi. Obezite’nin son derece önemli bir sağlık sorunu olduğunun altı çizen Prof. Dr. Bedirli, kalın bağırsak kanserine yakalanma riskini de arttırdığını belirtti. Bunların dışında; alkol ve sigara tüketiminin, tip 2 diyabet hastalığının, ailede kalın bağırsak kanseri hikayesi olmasının, inflamatuar bağırsak hastalıklarının (Crohn ve Ülseratif kolit) ve genetik sendromların da (FAP ve HNPCC) önemli risk faktörleri arasında sayılabileceğine dikkat çekti. HASTALARIN BELİRGİN ŞİKAYETLERİ VE TANI YÖNTEMLERİ Hastaların şikayetlerinden bahseden Prof. Dr. Bedirli, "Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik (ishal-kabızlık, büyük abdest yapma hissi ama yapamama), gaita kalibrasyonunda incelme ve rektal kanama hastaların önemli şikayetleridir. Ayrıca kilo kaybı, halsizlik, iştahsızlık, karında şişkinlik hastaların diğer önemli başvuru şikayetlerindendir" dedi. Prof. Dr. Bedirli, kalın bağırsak kanserlerinde kullanılan tanı yöntemlerinin, tam kan sayımı, büyük abdestte kan araştırılması, tümör belirteçleri, ultrasonografi, bilgisayarlı tomografisi, baryumlu kolon grafisi ve kolonoskopi olduğunu dile getirdi. Ayrıca rektum kanserlerinde endorektal ultrasonografi lokal tutulumun derecesini belirlemek için önemli olduğunu da söyledi. KALIN BAĞIRSAK KANSERİNDE ROBOTİK CERRAHİ Kalın bağırsak kanserinin, onkolojik cerrahinin önemli uğraş alanlarından biri oluğunu ifade eden Prof. Dr. Bedirli, kanser hücrelerinin kontrolsüz büyüme özelliği taşıyan, normal yaşam süreleri olmayan, invazyon ve metastaz kapasiteleri olan hücreler olduğunu ve bu nedenle kalın bağırsak kanserinde hastalığın seyrini belirleyen en önemli unsurun onkolojik prensiplere uygun ve zamanında yapılan cerrahi işlemler olduğunu aktardı. Robotların, insanlar tarafından önceden programlanmış spesifik görevleri yerine getiren aletler olduğunu kaydeden Prof. Dr. Bedirli, şunları söyledi: "Cerrahi robot ise tamamen cerrah tarafından kontrol edilen ve uygulanacak cerrahi işlemin performansını arttırmaya yarayan tıbbi cihazdır. Robotik cerrahide kullanılan enstrümanların insan elinden çok daha ufak boyutlarda olması cerraha, ameliyatta eliyle ulaşamayacağı bölgelere rahatlıkla ulaşabilme imkanı sunar. Robotik cerrahi belirtilen avantajları sayesinde kalın bağırsak kanserinde tümörün tamamının temizlenmesinde kolaylık sağlarken, daha az kanama olması sebebi ile ameliyatlar daha güvenli yapılmaktadır. Ayrıca ameliyattaki kesilerin 1 cm’ den küçük olmasından dolayı hastalar çok daha kısa sürede iyileşmekte ve kısa sürede ayağa kalkarak sosyal yaşamlarına dönmektedirler." Prof. Dr. Abdulkadir Bedirli,kalın bağırsağın son 15 cm’likkısmında ortaya çıkan kanserlerin rektum kanserleri olarak adlandırıldığını belirterek şöyle konuştu: ‘’Rektum, pelvis dediğimiz dar bir yapının içerisinde yer almakta ve bu nedenle rektum kanseri ameliyatları kalın bağırsağın diğer bölgelerindeki kanserlere uygulanan ameliyatlara göre daha fazla zorluk arz etmektedir. Rektum kanseri ameliyatların yapıldığı pelvis bölgesi,robotik cerrahinin avantajlarını daha fazla sunduğu bir bölgedir. Özellikle makata yakın yerleşim gösteren rektum kanserlerinde, bazen makatın iptali söz konusu olabilmektedir. Robotik cerrahi sunmuş olduğu avantajlar sayesinde rektumun çıkarılması sonrasında kalın bağırsağın makata bağlantısı sağlanabilir." (FOTOĞRAF)