Aydın’da sarp tarım arazilerini işleyebilmek için öküzlerin çektiği karasaban vatandaşların hala vazgeçilmezi. Sarp arazilerde üretim yapmak isteyen çiftiler, motorlu araçların işlevsiz kaldığı alanları işlemek için hala at ve öküzleri kullanıyor. Ayakları nallanan at ve öküzler sabana çekilip toprağı işliyor.
Türkiye’de verimli ovaları ve yetiştirdiği tarım ürünleri ile bilinen Aydın’da üretilen tarım ürünlerinin büyük bir kısmı makineli tarım ile elde edilmiyor. Aydın’ın ovalarında olduğu kadar sarp arazilerinde de üretim yapılıyor. Dağlık arazilerde üretim yapmak o kadar da kolay değil. Bin bir meşakket ve çaba ile üretime hazırlanan sarp arazilerin işleniş hikayesi ise herkesi şaşırtıyor.
NALLANAN ÖKÜZLER SABANA KOŞULUYOR
Baharın gelmesiyle sabanlarla sürülmeye başlanan binlerce dönüm arazi için at ve öküzler çifte hazırlanıyor. Öncelikle çift sezonu yaklaşırken hayvanlar güçlenmeleri için arpa ile bakıma alınıyor. Sabanı güçlü bir şekilde çekecek hale gelen at ve öküzler her geçen gün sayıları tükenmekte olan nalbantlar tarafından nallanıyor. Çift sürerken ayak tırnakları acımaması için özel yöntemlerle yere yatırılarak ayakları nallanan öküzler bu işlemin ardından sabana koşuluyor.
Köylerde çiftçilik yapabilen çok az insan kalırken, sarp arazilerden verim almak isteyen vatandaş ise bahçesini sürdürebilmek için adeta sıraya giriyor. En fazla 70 gün çift sürülebilen dağlarda toprakların kurumaya başlamasıyla birlikte çift sürme işi de sona eriyor. Motorlu tarım aletlerinden faydalanılamayan dağlık alanlarda öküz ve atlar asırlar öncesinde olduğu gibi çiftçinin en değerli varlıkları arasında yer alıyor.
‘ÖKÜZLER HAYATIMIZIN VAZGEÇİLMEZİ’
Aydın’ın Köşk ilçesine bağlı 2 Bin nüfuslu Ilıdağ mahallesinde öküzlerle çift süren nadir insanlardan biri olan Abidin Kılınç, 35 yıldır bu işi yaptığını belirterek toprağın işlenmediği an verimsizleştiğini söyledi. Çocukluğundan beri öküzlerin arkasında sabanla çift sürdüğünü kaydeden Abidin Kılınç, “15 yaşımdan beri öküzler ile çift sürüyorum. Bu arazide traktörün çift sürmesi imkansız. Bu nedenle öküzler bizim hayatımızın vazgeçilmezi. Onları gözümüz gibi bakıyoruz. Son dönemde bu işi yapan iyice azaldı. Öküzlerle günlük ortalama 3 dönüm toprağı sürebiliyoruz. Karşılığında günlük 150 TL ücret alıyoruz. İşimiz zor ama rızkımızı kazanmak için çalışmak zorundayız. Teknoloji ne kadar gelişse de Aydın dağlarında hiç bir makine bu çifti süremiyor. Bu nedenle at ve öküzlerle çift sürüyoruz" dedi.
‘KARIŞ KARIŞ İŞLEMEMİZ GEREKİYOR’
Bahçesini sürdüren çiftçilerden Mustafa Sert ise, hayatlarını toprağın verdiği ürünlerle idame ettirdiklerini belirterek, topraktan bir şeyler bekleniyorsa onun işlenmesinin şart olduğunu kaydetti. Ekonomik şartların gün geçtikçe zorlaştığını ifade eden Mustafa Sert, “Bizler incirimizi, zeytinimizi düz arazide toplamak isteriz fakat her geçen gün ekonomik olarak sorun yaşanırken, bu sarp arazilerin de işlenip ekonomiye kazandırılması gerekiyor. Bu araziler işlenmezse biz bireysel olarak fakirleşirken, ülke ekonomisini de ciddi zarar görür. Şimdi hayvanlarla sürdüğümüz arazideki ağaçların dibi bu sefer insan gücüyle çapalanacak. Daha sonra budamaları yapılacak. Kısacası bu dağlardaki ağaçlardan verim alabilmek için toprağı ve ağaçları karış karış işlememiz gerekiyor” şeklinde konuştu.