ABD’nin Batı Şeria’daki yerleşimlere yönelik açıklamaları karışık tepkiler aldı

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, Washington yönetiminin Batı Şeria’daki İsrail yerleşimlerini uluslararası hukuka aykırı bulmadığı açıklaması Filistin ve Avrupa Birliği’nde tepki görürken, İsrail yönetiminden destek aldı. Pompeo, yaptığı açıklamada ABD Başkanı Donald Trump’ın Batı Şeria’da yer alan İsrail yerleşimlerini artık uluslararası hukuka aykırı bulmadığını söylemişti. Dışişleri Bakanlığı’nda düzenlenen basın toplantısında Pompeo, Batı Şeria’daki İsrail yerleşimleri ile ilgili yaptığı değerlendirmede, Obama yönetimindeki görüşte değişikliğe gidildiğini ifade ederek, "Sivil yerleşimlerin kurulmasının uluslararası hukukla tutarlı olmadığını söylemek, barış amacını ilerletmedi. Kimin haklı kimin haksız olduğuna ilişkin tartışmalar barışı getirmeyecek" demişti. The Jeruselam Post’a göre Pompeo’nun söz konusu açıklaması sonrası İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, ABD’nin haksız yere yapılan bir suçlamayı düzelttiğini belirterek, şunları söyledi: “Trump yönetimi Yahudiye ve Samarya’daki İsrail yerleşimlerinin uluslararası hukuka aykırı olduğu yönündeki iddiayı reddederek, tarihi bir yanlışı düzelten bir politika duruşu aldı. Bu politika, Yahudiye ve Samarya’daki Yahudilerin sömürgeci olmadığı yönünde tarihi bir olguyu yansıtıyor. “İsrail Filistin’le barış görüşmelerine devam etmek için hazır ve gönüllü olmaya, fakat söz konusu yerleşimlerin yasadışılığına yönelik bütün savları reddetmeye devam edecek.” Netanyahu’nun yanında ABD İsrail büyükelçisi David Friedman, ABD yönetiminden gelen yeni açıklamanın İsrail ve Filistin arasındaki barış sürecini hızlandırabileceğini söyledi. Friedman, Jeruselam Post’a yaptığı açıklamada, “Gösterilen çabaların karşılığını aldığımız için mutluyum. Bu açıklamaların İsrail-Filistin çatışmasına açıklık getireceğine ve barış sürecini hızlandıracağına inanıyorum” dedi. Bunun yanında Pompeo’nun açıklamaları, Filistin ve AB’de tepki çekti. Filistin Başkanı Mahmoud Abbas’ın sözcüsü Nebil Ebu Rudeyna, ABD’nin söz konusu açıklamasının güvenilirliğini zedelediğini belirterek, “ABD, gelecekteki barış sürecinde olası bir rol alabilmek için bütün güvenilirliğini kaybetti” dedi. Filistin’in yanında AB’den yayınlanan açıklamada ise, ABD yönetiminin açıklamasına değinilmeden, olası etkiler üzerine uyarıldı: “Bütün yerleşim eylemleri uluslararası hukuk altında illegaldir ve iki eyalet çözümünün güvenilirliğini ortadan kaldırmanın yanında uzun süreli bir barış sağlanmasını da engeller. AB, İsrail’i işgalci güç olarak bölgedeki bütün yerleşim eylemlerini sonlandırmaya çağırıyor.” Söz konusu yorumların yanında, Pompeo açıklamasından kısa bir süre sonra Kudüs ABD Büyükelçiliği, Batı Şeria, Kudüs ve Gazze’yi ziyaret etmeyi planlayan ABD vatandaşlarına ilişkin bir uyarı yayınladı. ‘Mevcut durum çerçevesinde güvenlik önlemlerini artırmaları’ önerilen uyarıda, şu değerlendirme yer aldı: “Pompeo’nun açıklamalarına katılmayan bazı kişi ve gruplar, ABD yönetimindeki tesislere ve ABD vatandaşlarını hedef alabilir. Dikkatli Mevcut durum çerçevesinde dikkatli olmak ve güvenlik önlemlerini artırmaya yönelik adımlar atmak oldukça büyük önem taşıyor.”