MERSİN (İHA) – Uzun yıllardan bu yana enerji karmasına nükleeri de eklemek isteyen Türkiye, bu yolda en büyük adımı, Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) ile attı. Yapımına 2018 yılında başlanan santral, sahada çalışan 20 bin işçi ve yüzlerce iş makinesiyle dünyanın en büyük nükleer santral inşaatı haline gelmiş durumda. Enerji verimliliği ve güvenlik açısından en son teknoloji ile inşa edilen Akkuyu NGS’de, makinelerin işleyişine ilişkin durum ise Danimarkalı şirket Brüel & Kjær (B&K) Vibro tarafından tedarik edilen durum gözlem sistemi ile sağlanıyor. Nükleer güç santrallerinde güvenliğin en büyük öncelik olması, makine durum gözleminin güvenlik süreçlerinde oynadığı rolü daha da önemli hale getiriyor. Basınçlı su reaktörlerinin soğutma döngüsünün güvenliği, tasarımları gereği soğutma suyunun kimyasal kontrolünü de içeriyor. Akkuyu’daki güvenlik sisteminde ise fan ve pompaların neredeyse tamamı Brüel & Kjær Vibro sistemleri ile titreşim gözlemi uygulanarak kontrol ediliyor. Her bir reaktör ünitesinde 80 pompa ve 15 fan bulunuyor. Kritik pompalar rack tipi koruma ve durum gözlem amaçlarıyla VC-8000/SETPOINT sistemi tarafından gözlemleniyor. Daha az kritik makinelerin durumu ise VCM-3 saha monitörü tarafından gözlemleniyor. Bu makinelere ek olarak, buhar türbin temelinin gözlemi de VC-8000/SETPOINT sistemi tarafından titreşim ve ısı açısından yapılıyor. Buhar türbini sistemlerinin kendileri ise türbin denetleme sistemi tedarikçisi tarafından gözlemlenecek. İyi referansları sayesinde seçildi B&K Vibro sistemleri, benzersiz bütünleşik özellikleri, toplamda en iyi fiyat/kalite oranına sahip olması ve iyi referanslarından dolayı Akkuyu NGS’nin durum gözlem ve koruma sağlayıcısı olarak seçildi. VC-8000/SETPOINT sisteminin durum gözlem kısmı, analiz işlemi için VC-8000/SETPOINT sistemine zaman dalga formu titreşim verilerini aktaracak olan buhar türbinleri de dahil olmak üzere tüm kritik makineler için tek başına tanı çalışma istasyonu olarak görev yapacak. B&K Vibro verileri ise Mobdus TCP ve OPC UA iletişim protokollerince dağıtılmış kontrol sistemine aktarılacak. Sistem çalışmaya başladığında, tüm tanı işlemleri santralin tanı uzmanları tarafından yapılacak. VCM-3 saha monitörü, santral makinelerinin dengesindeki hataların tespit edilmesi için basit ama ölçeklenebilir bir çözüm sunuyor. Bu sistem tipik olarak periyodik ölçüm yapmak için elle tutulan aletler kullanan mobil durum gözlem yönteminin yerine geçmek için ideal. VCM-3 onlarca yıllık tecrübe ile kurulan son teknoloji “tanımlayıcılar” içeren basit bir durum gözlem çözümü sağlıyor. SETPOINT CMS, VCM-3 ile entegre bir sistem olacak şekilde birleştirilerek hem kritik makinelere hem de santralin dengesine tamamen ölçeklenebilir durum gözlemi ve tanı çözümü sağlayacak şekilde yakın zamanda geliştirildi. OSIsoftPI sistemine yerel bir bağlantı yoluyla, kullanıcılar artık hem VC-8000’ün hem de VCM-3’ün verilerine aynı anda ulaşabilecekler. Tek bir merkezden veri paylaşımı, santral kullanıcılarının OSIsoftPI sistemindeki verilerden faydalanabilecekleri anlamına geliyor. B&K Vibro gözlem sistemleri ve sensörlerini sağlayıp, ilk reaktörün 2023’te işletmeye alınmasına yardımcı olacak. Yılların getirdiği tecrübe B&K Vibro tarafından Akkuyu Nükleer Güç Santrali için sağlanan gözlem çözümü, PI sistemini veri depolama ve erişimi için kullanarak kritik makinelerin gözlemini içeriyor. Akkuyu NGS’nin güvenliği için oldukça önemli olan bu sistem, rack tipi veriyi ve saha gözlemini aynı veri tabanında buluşturarak veriye erişimi oldukça kolaylaştıracak ve santral güvenliğinin sağlanmasında kilit rol oynayacak.