<p style="text-align: justify;">Rize’nin tarihi güzelliklerini ortaya koymak, Rize için bir kent belleği oluşturmak gayesiyle daha önce kitap çalışmaları yapan, fotoğraf sergileri hazırlayan Fatih Sultan Kar’ın kentin hafızasına katkı sağlayacak Bir Zamanlar Rize isimli prestij kitabı yayınladı. Az sayıda basılan kitap bir koleksiyon özelliği taşıyor.</p> <p style="text-align: justify;">GEÇMİŞE VEFA, GELECEĞE İZ</p> <p style="text-align: justify;">KARALİ Yapım etiketiyle yayınlanan kitabın yayıncılığını Mustafa Karali üstlenirken, kitap Rize’ye hizmetleri dokunmuş Rizelilerin gönlünde iz bırakmış ve şimdi aramızda olmayan Sadettin Türüt, Süleyman Kazmaz, Bahattin Coşkun, Nihat Mete, Kemal Özkan (Anzerli), Ali Rıza Mete, İbrahim Eyüboğlu ve Osman Karavin'e ithaf edildi. Bir Zamanlar Rize isimli kitap Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemi ile Cumhuriyet’in ilk yıllarına ışık tutarken okurları Rize tarihine yolculuğa çıkarıyor. Kar’, bu çalışma için uzun yıllar İstanbul’da bütün sahafları ve müzayedeleri dolaşarak ciddi bir arşive erişti. Aile albümlerinden de kattığı görsellerle süslediği kitap; kültürel ve tarihsel arşiv açısından yoksulluk yaşayan Rize’ye büyük bir zenginlik kazandırıyor. Yurdumuzun eşsiz köşelerinden Rize’nin geçmiş günlerini, mekânlarını ve iz bırakan şahsiyetlerini hatırlatıyor.</p> <p style="text-align: justify;">SANDIKTA SAKLANAN FOTOĞRAFLAR</p> <p style="text-align: justify;">Kitapta, 20. yüzyıl başlarında küçük bir kaza merkezi olan şehrin sahil şeridinde teraslar şeklinde yükselen kent dokusu ile mimari, tabiat ve denizin eşsiz birlikteliği görüntüleniyor. Tarihi binalar, camiler, ahşap evler, yörenin günlük hayatında kullanılan eşyalar, giyim kuşam, kaybolmaya yüz tutan meslekler, terk edilen aletler bu albümle gözler önüne seriliyor.</p> <p style="text-align: justify;">YEŞİL RİZE’NİN SİYAH BEYAZ ARŞİVİ</p> <p style="text-align: justify;">Kitabın yayıncısı Mustafa Karali Rize’nin güzelliklerini gözler önüne sermek, geçmişi geleceğe taşıyan, arşiv niteliğinde çalışmalara imza atmak amacıyla yola çıktıklarını belirtti. Karali “Bu bağlamda; arşiv kitaplar kategorisinde bir eserimiz daha ilgililerce teveccühle karşılandı. Özellikle “Evvel Zaman İçinde Rize” isimli kitap, Rize’de arşiv bilincinin oluşmasına büyük katkı sağladı. Bu ilgiden aldığımız destekle aynı serinin devamı niteliğinde olan “Bir Zamanlar Rize” isimli çalışmayla yolumuza devam ediyoruz. Bu çalışma, Osmanlı İmparatorluğunun son dönemi ve Cumhuriyetin ilk yıllarına ışık tutarak okurları Rize tarihinde bir yolculuğa çıkarıyor. Fatih Sultan Kar, bu çalışma için uzun yıllar arşiv-araştırma çalışmaları yürüttü. Bizler de KARALİ Yapım olarak bu çalışmayı sizlerle buluşturmaktan büyük mutluluk duyuyoruz” dedi.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>RİZE KÜLTÜRÜNE HİZMET EDEN KARINCALAR</strong></p> <p style="text-align: justify;">Kitabın önsözünü Karadeniz araştırmalarıyla bilinen ünlü Araştırmacı Yazar Mehmet Bilgin yazdı. Bilgin “Rize Kültürüne Hizmet Eden Karıncalar” başlıklı yazısında Rize üzerine yapılan araştırmaları, yayınlanan eserleri ve yazarlarına yer verdi. Bilgin “Yıllardır Rize’nin kültür hayatı, kültürel varlıkları konusunda çalışma ve didinmelerini izlediğimiz Fatih Sultan Kar da bu anlamda Rize’ye hizmet etmek için didinen karıncalardan biridir. Mimar Sinan’ın belgelerdeki imzasında kendini “ Sinan ser mimaran-i hassa. Allah yolunda hizmet eden topal bir karınca “ olarak tanımladığını düşünürsek bu karıncalara neler borçlu olduğumuzu daha iyi anlarız. Eser, içerdiği malzeme bakımından çok geniş bir kitleye hitap etmektedir. Yaşı ne olursa olsun, okuma alışkanlığı olmayanların bile sayfaları arasında dolaşırken, Rize’nin yakın geçmişi konusunda birebir gözlem yapmak, bugünü değerli kılan ögeler konusunda doğrudan fikir sahibi olmak imkanına kavuşabilir. Bu çalışmanın yapılması ve yayınlanması konusunda çaba gösterenler de bu onurdan paylarını alacaktır” dedi.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>RİZE KENT BELLEĞİNE KATKI</strong></p> <p style="text-align: justify;">Prestij kitaplar kategorisinde yayınlanan, 440 sayfadan oluşan “Bir Zamanlar Rize” isimli kitabın yazarı Fatih Sultan Kar, Osmanlı’nın son dönemleriyle Cumhuriyet’in ilk yıllarına tanıklık eden belgelere ulaşmanın sanıldığı kadar kolay olmadığını; Rize’nin geçmişine dair izler bulmak için büyük efor sarf ettiğini belirterek “Bazen sararmış bir fotoğrafta, yırtılmış bir belgede yakalarsınız tarihin izini, memleket kokusunu. İşte bir araştırmacının önce tutkusu, sonra görevi olur bu güzelliği yarınlara taşıyarak insanların bakışına sunmak. Rize’de; basında görev aldığım dönemde elime geçen birkaç sararmış fotoğraf heyecanlandırdı beni, ardından da büyük bir hevesle iz sürmeye başladım. Bir kentin üstüne sinen izleri ve tarihe dair ipuçlarını yakalamak çabası içerisindeyken birçok Rize fotoğrafına ulaşmakla birlikte Osmanlı’nın son dönemleriyle Cumhuriyet’in ilk yıllarına tanıklık eden belgelere ulaşmak sanıldığı kadar kolay olmadı. İstanbul’da bütün sahafları, müzayedecileri takip ediyor, şehrimizin geçmişine dair izler bulmak için çaba sarf ediyorum. Sonundaki mutluluğun hiçbir şeyle ölçülemeyeceğini bilerek ve elimdeki birikimin gün ışığına çıkması gerektiğine inanarak yayın aşamasına geçtik. Bu çalışmada bana destek veren ve her şeyden önce beni anlayan insanlara sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>BİR ZAMANLAR RİZE İSİMLİ PRESTİJ KİTABI YEMİN ETMEK İSTEYENLER</strong></p> <p style="text-align: justify;">30x30 cm. ebadında, "coffee-table book" tarzında hazırlanan özel baskılı prestij kitap satışa sunuldu. KARALİ tarafından yayımlanan “ Bir Zamanlar Rize” isimli kitabı temin etmek isteyenler. İstanbul’da Fatih Sultan Kar (0535 335 98 45) ve Rize’de Mustafa Karali (0536 320 41 11) ile irtibata geçebilirler.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Fatih Sultan Kar kimdir?</strong></p> <p style="text-align: justify;">1971 yılında Rize’de doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Gündoğdu’da tamamladı. Rize’de çeşitli gazetelerin temsilciliğini üstlendi. Bir dönem Rize TV Haber Servisinde görev yaptı. Ulusal ve yerel olarak yayın yapan birçok gazete ve dergide yazıları ve şiirleri yayınlandı. Aynı zamanda söz yazarı olan Kar, Türkiye Musiki Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) üyesidir. Kar, 150’yi aşkın Karadeniz türküsüne söz yazarı olarak imza attı. Karadeniz bölge tarihi üzerine aralıksız sürdürdüğü arşiv-araştırma çalışmaları sayesinde hatırı sayılır miktarda materyale ulaştı. Rize tarihi üzerine on adet fotoğraf sergisi açtı. Bir Zamanlar Rize isimli kitap; İstanbul ve Rize üzerine daha önce eserler hazırlamış olan Kar’ın on yedinci yayınlanmış kitabı oluyor. Kar, Çaykur Rizespor Kulübü’nün resmi dergisinin tarih bölümünü hazırladı. 1998’den bu yana İstanbul’da yaşıyor ve 150 yıllık tarihi ve köklü bir kurum olan İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nde Fotoğrafçı olarak görevini sürdürüyor.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Rize yakın tarihinden bir kaç kare: </strong></p> <p style="text-align: justify;"><strong><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_3_13.jpg" /></strong></p> <p style="text-align: justify;">Çay yoktu, imkân da yoktu ama Rizelinin armonikası ve neşesi hep vardı. (1877)</p> <p style="text-align: justify;"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_4_13.jpg" /></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Pazar ilçesinden bir görünüm. (1900)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_5_10.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Fındıklı ilçesinde inşa edilen bir köprüde çalışmalar tulum eşliğinde yürütülüyor. </span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_6_9.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Rize’de, Şeytanlar ve Melekler oyununu sahneleyen Rizeli gençler. Ayaktakiler soldan sağa: Mükerrem, Muammer, Naima, Nuriye, Macide, Müzeyyen, Muazzez, Fahire, Neziha. Oturanlar: Müzeyyen, Hayrunnisa¸ Bedriye, Melahat (1928)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/Foto_7.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Cumhuriyetin ilk yıllarında Rize'den İstanbul'a ve uzak kıyı şehirlerine yolculuk gemilerle yapılırdı. Rize'ye gelen her gemi yeni haberler, yeni insanlar ve yeni ürünler demekti. Fotoğrafta Rize İskelesi ve takalarla gemiye ulaşmak için sıra bekleyen yolcular görülüyor. (1930)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/foto_8_2.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Sanat Söğüdü ile mobilya üreten Rizeliler (1935)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_9_4.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Rize şehir merkezinde tarihi yapılar ve mezarlık. Zamanla bu yapıların yerini yenileri alırken mezarlıklar da kaldırıldı. (1928)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_10_3.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Rize merkezde yapılan Cumhuriyet Bayramı törenlerinde kayıkçı - mavnacı esnafı her zaman yerini alırdı. (1930)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_11_2.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">26 Kasım 1937 tarihinde Çocuk Esirgeme Kurumu (ÇEK) kamu yararına çalışan dernek olarak kabul edildi. Düzenlenen kampanya ile kumbaralarla ve makbuzlarla ülkenin her yanında yardımlar toplandı. Fotoğrafta kampanyaya katılan Rizeli öğrenciler ve öğretmenleri toplu halde görülüyor. (1937)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_12_3.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Rizeli esnaf arkadaşlar toplanır ava giderlerdi. Ayaktakiler soldan sağa: Mehmet Karakan, İsmail Burnaz, Hayrullah Türk, Ali Hamza Oral, ….., Osman Mataracı, ….., Nevdet Avcı. Oturan: Recep Kürkçü (1970)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_13_1.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Şenol Birol’un jübilesi için Rizespor Veteranları ile karşılaşmak üzere Rize’de bulunan Dostlukspor’un bayan futbolcuları sahaya çıkıyor. (10 Temmuz 1972)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_14.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Horon her yerde! Cumhuriyet Bayramı töreninde yerel kıyafetleriyle, kamyonet kasasında horonla gösteri yapan Rizeliler (1954)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_15.jpg" /></span></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Gazi Mustafa Kemal Paşa kendisini Rize İskelesinde karşılayan Rize Valisi Mehmet Hurşit Bey ile Hükümet Konağına doğru giderken. (17 Eylül 1924)</span></span></p> <p style="text-align: justify;"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_16.jpg" /></p> <p style="margin-bottom:.0001pt"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">CHP Genel Başkanı İsmet İnönü Rize plakalı jeep ile miting alanına doğru yol alırken Rizeliler kendisine eşlik ediyor.</span></span></p> <p style="margin-bottom:.0001pt"><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><img class="detayFoto" src="https://www.gazeterize.com/images/upload/FOTO_17.jpg" /></span></span></p> <p style="margin-bottom:.0001pt"><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Başbakan Menderes Rizelileri selamlıyor. (1950)</span></span></p> <p style="margin-bottom:.0001pt"><strong><span style="line-height:normal"><span style="color:black">Diğerleri Bir Zamanalar Rize kitabında</span></span></strong></p> <p style="margin-bottom:.0001pt"><strong><span style="line-height:normal"><span style="color:black"><iframe allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen="" height="347" src="https://www.youtube.com/embed/pGbOuHmfBfk" width="620"></iframe></span></span></strong></p> <p style="text-align: justify;"></p> <p style="text-align: justify;"></p>