Diyarbakır Ticaret Borsasında (DTB) gerçekleşen pamuk alım satım seansında konuşan DTB Başkan Engin Yeşil, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın pamuk primi, mazot ve gübre desteklerinin çiftçilerin kâr payını artıracak şekilde planlaması gerektiğini söyledi.
Pamuk üreticileri ve satıcılarının bir araya geldiği pamuk alım-satım seansına katılan Diyarbakır Ticaret Borsası Başkanı Engin Yeşil, bölgede “beyaz altın” olarak tabir edilen pamukta hasat döneminin başladığını belirterek, pamuk üreticilerinin girdi maliyetlerinde yaşanan ciddi artışlar nedeniyle çok zor durumda olduklarını ve hükümetin bu konuda acil tedbir alması gerektiğini söyledi.
Pamuk üretiminde girdi maliyetlerinde ciddi artışlar yaşandığını ve üreticilerin pamuğu 17 lira gibi bir maliyetle ürettiğine değinen Yeşil, 2021 yılında Türkiye’de 4 milyon 200 bin dekar alanda pamuk ekimi yapıldığını anımsatarak, “Bu yıl üretim alanları genişledi ve ülkemizde pamuk üretimi 5 milyon 500 bin dekara ulaştı. Türkiye’de üretilen pamuğun yüzde 87’sini karşılayan 6 il arasında ikinci sırada yer alan Diyarbakır ilimiz, Silvan Barajı’nın bitirilerek devreye girmesiyle pamuk üretiminde birinci sıraya yükselecektir. İlimizde bu 2022 yılında 800 bin dekar alanda ekimi yapılmış ve 360 bin ton pamuk üretimi beklenmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2021 yılında 2 milyon 250 bin ton olan kütlü pamuk üretimi bu yıl yüzde 11 artışla 2 milyon 500 bin ton olması bekleniyor” dedi.
“Yüzde 50 artış var”
TÜİK’in girdi fiyatlarındaki artış oranları ile ilgili maliyet hesaplamalarına göre kütlü pamuğun 1 kilogram maliyeti 2021 üretim yılında 6 lira 30 kuruş, 2022 yıllında ise maliyet 14 lira civarında olduğunu da aktaran Yeşil, “Bölgemizde ise yapılan tespitlere göre en az 17 lira bir maliyet çıkıyor. Yani geçen yıla göre üretim maliyetlerinde yüzde 120 ile yüzde 150 civarında bir artış var. İlimiz ve bölgemizde Pamuk üretimi her geçen yıl artıyor. Bu üretimin sürdürülebilir olması için fiyat ve ödenecek destekleme primi çok önemlidir. Pamukta fark ödemesi (prim) olarak kütlü pamukta 2021’de kiloda 1 lira 10 kuruş ödendi. Artan maliyetlerin ve üretimin devamlılığı için bu yıl primin en az 3 TL’nin üzerinde olması gerekiyor” diye konuştu.
“Desteklemeler aynı yıl ödenmeli”
Konuşmasında 2022 Yılı destekleme primlerinin 2023 yılında yapılmasının üreticiler için büyük bir kayıp olduğunu da kaydeden Yeşil, “Türkiye’de destekler genellikle ekim-kasım ayında açıklanıyor ve ödemesi bir sonraki yılın mayıs ayında yapılmaktadır. Destekleme primlerinin açıklandığı tarih ile ödemenin yapılacağı tarih arasındaki değer kaybı yüzde 50 den fazladır. Pirim açıklandığı yıl farklarla birlikte üreticilere ödeme yapılmalıdır. Pamuk üretiminde en önemli maliyet kalemleri arasında ilaçlama, gübreleme, mazot ve makinalı hasat masrafları ve Elektrik maliyeti yer almaktadır” ifadelerini kullandı.
Yapılan konuşmanın ardından başlayan pamuk seansında, fiyat istikrarsızlığından dolayı alım-satım gerçekleşmedi.
