Korona virüs (Covid-19) salgını ile birlikte evde geçirdiğimiz süre artıp çoğu kişi de evden çalışmaya başlayınca buna bağlı olarak enerji tüketimi de arttı. Yaşar Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nurdan Yıldırım Özcan, bu dönemde günlük davranışlarımızda yapacağımız küçük değişikliklerin, hem bütçemiz hem de doğa için büyük pozitif etki sağlayacağını söyledi. Yaşar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nurdan Yıldırım Özcan, Covid-19 salgını nedeniyle milyonlarca insanın evde olduğunu hatırlatarak bu dönemde enerji tasarrufu için yapılabilecekleri anlattı. Doç. Dr. Özcan, öncelikle akıllı sayaçlar, termostatlar ve izleme sistemleriyle enerji tüketiminizi takip ederek aylık faturaları kontrol etmek gerektiğini belirtti. Ev içi elektrik tüketimleri incelendiğinde ilk sırada kesintisiz çalışan buzdolaplarının geldiğini ifade eden Nurdan Yıldırım Özcan, “Buzdolabı tüketimimizde yaklaşık yüzde 30’luk paya sahip. Buzdolabını normalde yüzde 28 oranla aydınlatma, yüzde 10 ile elektrikli fırınlar takip etmekte. Evsel diğer tüketimler ise yüzde 10 oranla televizyon ve görüntü sistemleri, çamaşır makinesi yüzde 7, bulaşık makinesi yüzde 6, ütü yüzde 4, azalan oranla elektrikli süpürge ve saç kurutma makinesi şeklinde özetlenebilir. Evlerde enerji verimliliği yüksek olan ürünlerin kullanımı ile aylık tüketilen elektrik enerjisi maliyetlerini yaklaşık yüzde 35 oranında azaltılabilir” diye konuştu. Bilgisayarlar, tablet, cep telefonları ve televizyonlar Doç. Dr. Özcan, evlerde kaldığımız bu dönemde enerji tasarrufu için şu önerilerde bulundu: "Monitörler ne kadar parlaksa, o kadar çok enerji kullanır. Ekranların kontrastının yüzde 50 oranında azaltılması ile ortalama 40-50 watt’lık bir enerji tasarrufu elde edilebilinir. Ekran koruyucular bilgisayarın uyku moduna geçmesini engelleyip iki kata kadar daha fazla enerji harcamasına neden olabilir. Ekran koruyucuların kapatılması ile enerji maliyetlerinde ciddi azalma sağlanabilir. Bilgisayar, tablet ve telefonlarımızda arka planda çalışan programlar onların daha fazla enerji tüketmesine neden olur. Cihazlar kumandadan kapatıldığında, ’stand-by’ konumunda enerji tüketmeye devam eder. Harcanan bu enerji yaklaşık olarak cihazın kendi enerjisinin yüzde 5’i kadardır ve evde harcanan toplam elektriğin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturmaktadır. Kolay bir çözüm olarak, birden çok elektronik aleti çoklu prize bağlayıp sadece çoklu prizin fişini çekebilir veya anahtarlı bir priz ise anahtarını kapatabilirsiniz. Yazıcıları mümkün olan en az oranda kullanıp kullanmadığımız zamanlarda kapalı tutarak enerjiden tasarruf edebiliriz. TV karşısında uyumayı seviyorsak mutlaka otomatik kapama programlarını kullanmalıyız." Buzdolabı "Buzdolabının mümkün olan en az sayıda kapısını açıp kapatacak şekilde davranmalıyız. Yemeklerimizi soğumadan koymak, buzdolabının içerisindeki sıcaklığın artmasına dolayısıyla da soğutma enerji tüketiminin artmasına neden olur. Gıdalarımızı saklarken onları saran ambalajın fazla olması da enerji tüketimini artırır. Ayrıca kapı contalarının hava kaçırıp kaçırmadığı kontrol edilmeli, belirli dönemlerle temizlenerek kurutulup pudralanmalıdır." Mutfak Doç. Dr. Özcan, mutfakta dikkat edilecek konuları ise şöyle sıraladı: "Mümkünse evlerimizde elektrikten ziyade gaz ocağı kullanmalıyız. Gaz ocakları elektrikli ocağa göre daha çabuk ısınıp soğur böylelikle daha az enerji harcar. Elektrikli fırın ve ocakları pişirme süresinden birkaç dakika önce kapatarak mevcut sıcaklıkta yemeklerin pişmeye devam etmesini sağlayıp bir miktar enerji verimliliği sağlayabiliriz. Yemek pişirirken basınçlı (düdüklü) tencereler kullanmak zamandan ve enerjiden ciddi tasarruf sağlarlar. Yemek pişirirken mutlaka tencerelerin kapağını kapamalıyız. Kapağı açık pişen yemekler için 3 kat daha fazla enerji tüketir. Cam ve seramik kaplar ısıyı daha fazla tutar bu nedenle kullanımları tasarruf sağlar. Mikrodalga fırınlarda ısıtma, normal fırına göre çok kısadır bu nedenle gıda ısıtmada mikrodalga fırınlar daha verimlidir. Su ısıtmak için elektrikli ürünler yerine gazlı ocağı kullandığımızda yüzde 50 civarında daha az enerji harcarız. İhtiyacımızdan fazla su ısıtmamaya özen göstermeliyiz. Sık sık çay ve kahve için su ısıtmak yerine suyun sıcaklığını uzun süre muhafaza eden termosları kullanmak faydalı olabilir. Ayrıca ısıtıcılarımızı düzenli olarak kireçten temizlemeliyiz." Aydınlatma Doç. Dr. Özcan, "Mümkün olduğunca gün ışığından yararlanmaya çalışmalıyız. Bunun için de gündüzleri perdeleri ve güneşlikleri açarak odalarımıza gün ışığının girmesini sağlamalıyız. Yeterli aydınlık varsa lambalarımızı yakmamalıyız. Kullanmadığımız odaların lambalarını açık bırakmamalı, odalardan çıkarken lambaları kapatmayı unutmamalıyız. Gün içinde yaptığımız işleri planlayarak, kitap okuma, resim yapma, ödev yapma, çeşitli hobiler vs. gibi etkinliklerimizi gündüzleri yapmamız gün ışığından daha fazla yararlanarak evimizde aydınlatma amaçlı enerji tüketimlerimizi azaltarak enerji verimliliği sağlar. Büyük alanlarda tek bir aydınlatma yerine, kullandığımız bölgeye yönelik kısmi aydınlatmaları kullanmaya çalışmalıyız. Örneğin kitap okuma, bilgisayar kullanımı vs. için tavan aydınlatması değil abajur, lambader vs. kullanabiliriz. Tasarruflu ampuller yüzde 85 oranında enerji tasarrufu yapmanızı sağlar. Mümkünse ampullerimizi bunlarla değiştirmeliyiz. Lambalarımızı temiz tutmalıyız. Kirli lambalar, temiz lambalara göre yüzde 25 daha fazla enerji tüketir" ifadelerini kullandı. Çamaşır, bulaşık makineleri, küçük ev aletleri "Bulaşık ve çamaşır makinelerini tam kapasite doldurarak çalıştırmalıyız. Mümkünse 3 zamanlı elektrik tarifesine geçmeli ve bulaşık ve çamaşır makinelerimizi birim elektrik fiyatının daha düşük olduğu gece döneminde kullanarak enerji maliyetlerimizi azaltabiliriz ve bu tarifeyi kullanarak aylık enerji maliyeti yaklaşık yüzde 50 azaltabiliriz. Havaların ısındığı bugünlerde çamaşırlarımızı kurutma makinesinde değil açık havada kurutmalıyız. Saç kurutma makinesi, ütü, elektrik süpürgesini de doğru şekilde kullanmalıyız" diyen Doç. Dr. Özcan, ayrıca bu dönemde su kullanımının da arttığına dikkat çekerek doğru kullanım konusunda uyarıda bulundu.