Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde (ESOGÜ) yer alan Tıbbi ve Cerrahi Deneysel Araştırma Merkezi (TICAM) bünyesindeki deney hayvanları, pek çok anabilim dalı için uluslararası standartlarda eğitim, araştırma ortamı sunarak, hastalık nedeni, teşhisi ve tedavi konusunda bilim dünyasına hizmet sunuyor.
2012 yılında çıkan yasalara göre inşa edilerek ruhsatı alınarak hizmete giren merkezde, araştırmalarda en çok talep edilen belli türlerdeki fare ve sıçanların üretimi ve bakımları yapılıyor. TICAM’de bulunan deney hayvanları, deneysel araştırma operasyon ve araştırma laboratuarları Tıp Fakültesi’nin tüm dalları ile Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü ve Eczacılık Fakültesinden yoğun ilgi görüyor. TICAM sayesinde kardiyovasküler (kalp hastalıkları), nöroşirurji (sinir sistemi) gibi anabilim dalları da çalışmalarını yürütüyor.
ÇALIŞMALAR YALNIZCA CERRAHİ MÜDAHALE AMAÇLI DEĞİL
TICAM’de yapılan deneyleri sadece cerrahi müdahale amaçlı kullanılmadığını kaydeden TICAM Sorumlu Veteriner Hekimi Yrd. Doç. Dr. Oya Eralp İnan, “Çalışmalar yalnızca cerrahi müdahale amaçlı olmuyor, yapılan tedavi potansiyeli olan ilaç enjeksiyonları, bunların sonuçları gibi daha minik invaziv yöntemlerde kullanılabiliyor. Çalışmaların süresi, gerçekleştirilen projenin türüne göre değişiklik gösterebiliyor. Çalışmalar buradaki ameliyat salonlarında gerçekleştiriliyor. Ardından da bakım süreci gerektiriyorsa bakımları burada gerçekleştiriliyor ve bize takibi yapılarak raporlanıyor” dedi.
ÜRETİMİN CİDDİ ANLAMDA PLANLANMASI GEREKİYOR
Şuanda TICAM’de bin civarında hayvanın bulunduğunu aktaran Yrd. Doç. Dr. İnan, “Aşağı yukarı bin civarında hayvan sayımız mevcut. Bunlar damızlık, yavrular ve araştırmaya hazır ya da halen araştırmaları süren çeşitli yaş ve cinsiyetteki hayvanlar. Buranın belli bir kapasitesi bulunduğundan üretim için alınan dişi ve erkek hayvanlar bir süre beraber kalıyor, gebeler ayrı bir alanda yer alıyor. Doğum yapan hayvanlar 40-45 günden sonra ayrılabiliyor. Bunların da ciddi anlamda planlanması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
TEMEL BİLİMLER VE KLİNİK BİLİMLER MERKEZE YOĞUN İLGİ GÖSTERİYOR
Deney hayvanlarının kullanıldığı alanlar hakkında bilgi veren Yrd. Doç. Dr. İnan, şöyle devam etti:
“Burada temel bilimler ve klinik bilimlerde eşit şekilde çalışma yürütülüyor. Zaman zaman temel bilimler ağırlıklı olabiliyor. Bu durum da üniversitenin çalışma potansiyeli, uzmanlıklar, bunların sayısı dönem dönem değişebiliyor. Klinik olarak nöroşirurji, kalp ve damar cerrahisi, plastik cerrahi, doğum ve jinekoloji alanlarında çalışmalar yürütülebiliyor. Temel bilimlerde ise fizyoloji, anatomi, farmakoloji ve tıbbi biyokimya alanlarında hemen her zaman yoğun bir şekilde deney hayvanları kullanılıyor.”
DENEY MERKEZİNDE ÇALIŞMA YAPMAK İÇİN BUNLAR GEREKLİ
Deney hayvanları üzerinde araştırma yapmak isteyen akademisyenlerin TICAM’de çalışma yürütebilmesi için gereken prosedürlere değinen TICAM Sorumlu Veteriner Hekimi Yrd. Doç. Dr. Oya Eralp İnan, “Araştırmacıların burada çalışma yapabilmesi için öncelikle etik kurulundan geçmiş olan bir projeye sahip olmaları gerekiyor. Etik kurul bunu onaylıyor ve hayvan sayısı, hayvan haricinde bir türde çalışılmasına karar veriliyor. TICAM’e deneysel araştırma yapmak için başvuracak olan kişilerin hayvan üzerinde birebir uygulama yapacaksa deney hayvanı kullanım sertifikasına sahip olması gerekiyor. Bu sertifika alınması için ise 80 saatlik eğitimi başarıyla tamamlayıp sınavdan en az 70 alanlar alabiliyor. Bunların hepsini veteriner hekim ve teknikerlerin kontrolünde yürütülmesi gerekiyor” diye konuştu.