Ali ABLAY - Feridun AÇIKGÖZ - Kubilay ÖZEV/İSTANBUL, () HALI saha maçı sırasında kalp krizi geçirerek hayatını kaybedenlerin sayısını gün geçtikçe artıyor. Son olarak Sultangazi'de 37 yaşındaki 3 çocuk babası Ekrem Karakaya arkadaşlarıyla yaptığı maç sırasında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmişti. Kalp sağlığı uzmanları maç öncesi kişilerin alabilecekleri önlemleri anlatırken, halı saha işleticileri de maça gelenlerin hiç ısınmadan, tok karına sahaya çıkarak riske girdiklerini söylediler. Kalp ve Damar Cerrahı Prof. Dr. İhsan Bakır "Daha çok 30-40 yaşındaki kişilerin halı sahalarında ani ölümleri damarlardaki tıkanıklıklara bağlı" dedi. Halı saha maçı yapacakların dikkat etmeleri gereken konular hakkında Prof. Dr. İhsan Bakır, şu önerilerde bulundu: " Halı sahada maç yapan vatandaşlarımız EKG çektirip, bu spora başlamadan önce bir kardiyoloji uzmanına ‘ Ben de altta yatan bir ritim problemi var mı ? Yapısal bir sorun var mı ? ‘ diye mutlaka göstermelerinde fayda var. Maçtan önce sigara içilmesi ve yemek yenmesi sonuç olarak kalbi yoran, efor sarf ettiren bir işlemin yapılması, kalp krizini eğer altta yapan bir neden varsa tetikleyebilir. Bu tür hadiselerin olmaması için genellikle yemekten 1 saat sonra top oynanması ve kesinlikle maç öncesi sigara içilmemesini tavsiye ediyoruz. Zemin hareket alanımızı ne kadar zorluyorsa, eğer altta yatan damarlarımızda bir darlık varsa kalp krizi geçirme riski de o kadar fazla oluyor. 'Zemin direk kalp krizini tetikliyor' demek doğru bir yaklaşım değil. Güncel hayatımızda mutlaka bir efor sarf etmemiz gerekiyor. Tavsiye edilen yaklaşık 30 dakika 5000 e yakın adım atılması bilimsel olarak söylenen bir gerçek. Bu tür hazırlığı yapmamış bir sporcunun direkt halı saha maçına çıkması ve enerjisini aktarması tabii ki kalbi daha fazla yoruyor. Yine damarlarda bir şey varsa daha çok adrenalin deşarjı demek bu, daha çok damarların büzüşmesi demek ve kalp krizini hızlandıran nedenler olabilir. Kalp krizini altta yatan bir neden varsa engellemek zor. Isınmanın yavaş yavaş vücudu adapte etmenin mutlaka kalp sağlığı açısından yararı var. “ '' BETONUN YEŞİLE BOYANMIŞ HALİDİR '' Şişli'de bir halı saha işletmecisi olan ve eski futbolcu olan Hakan Sarıtaş da, halı saha maçında sağlıkçı bulunmadığını, genellikle ısınmadan maça çıkıldığını belirterek, şunları söyledi: " Bu 60 dakikalık bir kör dövüşü. Ortada bir hakem yok, seni durduran yok, sağlıkçı yok. Kendi kendinin doktorusun. Isınmadan direk sahaya çıkıyorlar, maça çıkmadan sigara içiliyor ya da tok karnına gelip yükleniyorlar. Genelde 20.00’dan sonraki maçlarda risk oluyor. Evden geliyorsa yemek yiyip geliyorlar, maçın başlama saatine gelip hiç ısınmıyorlar. Her sahanın zemini farklıdır. Zemine göre ayakkabı giyilmesi gerekiyor. Halı saha, kum üzerine plastik, plastik üzerine yapıştırıcı ve halıdan oluşuyor. Beton üzerinde oynanıyor. Betonun yeşile boyanmış halidir bu. İlk yapıldığında 1-2 sene güzel sonrasında beton. Üzerindeki granül tamamen zemini korumak ve yırtılan yerleri kapatmak için, hem görüntüyü düzeltiyor hem de düzgün duruyor. Sporcu sağlığı düşünülerek yapılan bir şey değil. Granül dökenler sadece halının ömrünü uzatıyor. Spor yapanın ömrünün uzamasıyla alakası yok sadece işletmenin ömrü uzuyor. “ Öğrencisini halı sahada çalıştıran antrenör Yusuf Öz ise "Genelde yetişkin insanlar halı saha maçı yapıyorlar ve düzenli bir aktivite hayatları olmuyor. Haftada 1 ya da 2 kez yaptıkları bu organizasyonlarda da doğru ısınmayı yapmadıklarından kalp krizini tetikliyor. Zeminlerin çok iyi olduğunu söyleyemeyiz, özellikle Türkiye’deki halı sahalar birkaç yıl sonrasında dezenformasyon sonucunda yırtılıyor ve fiziksel olarak zorluyor, hem sakatlanmalara yol açıyor hem de kalbi tetikleyebiliyor. " dedi. Bir takımın altyapısında teknik direktörlük yapan Tarık Şener ise "Haftada 1- 2 kez maç yapıyorlar, işten yorgun gelip maç yapıyorlar, fiziksel olarak hazır olmadan her şeyiyle oynamak istiyorlar insanlar. Halı sahada koşuyorlar ve hazır olmadığı için de kalp krizi geçirmesi normal, Sahanın zemininin kalp krizini etkileyeceğini düşünmüyorum"“ dedi. '' BİR ARKADAŞIMIZI HALI SAHA MAÇINDA KAYBETTİK '' Sık sık halı saha maçı yapan ve arkadaşlarından birinin de halı saha maçında hayatını kaybettiğini belirten Metehan Örlün ise " Daha önce bizim de başımıza geldi. 2 sene önce yaptığımız bir halı saha maçında bir arkadaşımızı kaybettik. Birkaç yıl önce maça gitmeden önce çok yemek yedikten sonra gitmiştim o zaman maçın ortasında bıraktım. Bırakmasaydım kesinlikle benim de başıma gelirdi. Doktora anlattığımda küçük çaplı bir kalp krizi olduğunu söylemişti" diye konuştu. Halı saha maçı yapan ve kalbinin maçlarda sıkışığını belirten Salihcan Evyapan “ Bundan önceki maçlarda kalbimin sıkıştığı çok oldu: Bu teknik bir oyun, maçtan önce ısınmak gerekli, görüyoruz maçtan önce sigara içip sahaya giriyor insanlar içilmemeli. Bunların bilincinde olunduğu zaman riski azaltabiliyorsun." dedi. (FOTOĞRAF)