Türk Tarih Kurumu (TTK), Kars’ta “93 Harbi’nden Milli Mücadele’ye Doğu Anadolu: İşgal, Mezalim ve Kurtuluş” başlıklı bir sempozyum düzenledi. Kafkas Üniversitesi Ahmet Arslan Kültür ve Kongre Merkezi’nde gerçekleşen sempozyumun açılış konuşmalarını TTK Başkanı Prof. Dr. Birol Çetin ve Kafkas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüsnü Kapu yaptı. Türkiye’den ve yurt dışından alanında uzman isimler, toplam 3 oturumlu sempozyumda konuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan sempozyumun açılışında konuşan TTK Başkanı Birol Çetin, “Türk Tarih Kurumu bugüne kadar hep hakikatin peşinde oldu. Tabii karşı taraf sürekli propagandayla işi siyasete dökerek, algı oluşturarak bugüne kadar yüzyıldır bu davanın -tabii 2’inci Dünya Savaşı’ndan sonra daha fazla hızlanmıştır- ne kadar haklı olduklarını, haksızlığa uğradıklarını sürekli bunları söylüyorlar. Ama dediğim gibi hakikatin tarafı iseniz daima hakikat güçlü çıkıyor. Onların propagandaları köpük mahiyetinde yani dünya da biliyor. Bugün biz ülke olarak dış politikamızda özellikle dünya barışının tesisi, istikrarın devam ettirilmesinde herkesin özellikle aradığı bir ülkeyiz. Bunu son savaşta da gördük. Bizi bu tür şeylerle suçlayan devletler, özellikle Ermenilerin de arkasında yer alan devletler koşarak Türkiye’ye gelmişlerdir” dedi. Çetin, “Yüzyıldır aynı şeyleri tekrarlıyorlar. Geçen sene Latin Amerika’da bir ülkede, Arjantin’de 26 yerde 24 Nisan’da program yaptılar. Bu çalışmalarının çok etkili olduğunu söyleyemeyiz. Şimdi tabii bölgemiz çok büyük trajedilere sahne oldu. Hep kendi kayıtlarından bahsediyorlar. Bu bölgede 40 bin civarında insanımız şehit oldu ve üstelik çok çeşitli işkencelere maruz kaldılar. 500’e yakın köy yok edildi. Bunların kayıtları elimizde var. Biz büyük devletiz. Arşivimiz de çok sağlam, bu çetecilerin isimleri var hepsinin. Hangi bölgede kimler bu cinayetleri işlemişler bizde kaydı var. Fakat şunu söylemek istiyoruz. Bu neden olabilir, niçin bu kadar uzun süre aynı şeyleri tekrarlıyorlar. Suçlunun şöyle bir tavrı var; hep cinayet mahalline döner ve bunu sürekli sürekli gündeme getirir. Başka bir anlam veremiyorum” şeklinde konuştu. Sempozyumda 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, o dönemde imzalanan antlaşmaların tarihteki önemli sonuçları, Ermeni isyanlarının bölgede yaşayan Müslüman ve gayrimüslim halk üzerindeki etkileri ve Milli Mücadele’ye kadar geçen süredeki askeri, siyasi, demografik ve sosyal açıdan analizleri geniş yelpazede masaya yatırıldı. Sempozyumda o yıllarda Osmanlı tebaası olan Ermenilerin faaliyetleri, silahlanan Ermeni hareketlerinin bölgede oluşturduğu tehditler, Müslüman halkın içine girdiği zor durum, Doğu Anadolu’daki işgalin etkileri, bölgede meydana gelen göçler bilimsel gerçekler ışığında gözler önüne serildi. Sempozyumda çeşitli kurumların arşivlerinden temin edilen bölgedeki Ermeni mezalimine ilişkin fotoğraf sergisinin de açılışı gerçekleştirdi. Sempozyuma Vali ve Belediye Başkan Vekili Türker Öksüz, TTK Başkanı Birol Çetin, Rektör Hüsnü Kapu, protokol üyeleri ve çok sayıda öğrenci katıldı.