Nevra UÇKAÇ/İZMİR, ()- İZMİR'de 7'nci sınıf öğrencisi Efe Efdal Günaydın (13), iki yıl önce serviste unutulan 3 yaşındaki Alperen Sakin'in ölümünün ardından bir proje geliştirdi. Günaydın, araçlara yerleştirilecek elektronik sistem sayesinde canlıların daha uzun süre hayatta kalmasını sağlayacak 'İhmaller Kaderimiz Olmasın, Çocuklarımız Hayatta Kalsın' projesiyle 13'üncü TÜBİTAK Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'nda Teknoloji Tasarım alanında ikinci oldu. TÜBİTAK'ın Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'nda Türkiye ikincisi olarak bir başarıya imza atan Efe Efdal Günaydın, özellikle okul servislerinde kullanılmak üzere tasarladığı 'İhmaller Kaderimiz Olmasın, Çocuklarımız Hayatta Kalsın' projesiyle, araçta unutulduğu için ölen çocuk ve hayvan haberlerine son vermeyi hedefliyor. Araçlara yerleştirilecek elektronik sistem sayesinde biri serviste unutulduğunda hem alarm çalacak, hem de sensörler sayesinde oksijensiz kalma ihtimaline çözüm olacak. İzmir'de, okul servisinde unutulan Alperen Sakin'in ölümünden etkilenerek bu projeyi hazırladığını anlatan Efe Efdal Günaydın, "Ufak bir dikkatsizliğin çocukların hayatına mal olduğunu görünce bu sistemi tasarladım. Oksijen sensörü aracın içindeki oksijen değerlerini ölçüyor ve fan sistemini çalıştırarak içeriye oksijen veriyor. Bu sayede içerdeki canlı, uzun süre yaşamını sürdürebiliyor. Sıcaklık sensörü de ortamdaki sıcaklık değerlerini ölçüyor. Isının yükselmesi durumunda içeriyi soğutmak amacıyla fan ve klima sistemlerini çalıştırıyor. Bu sistem bir insan, bir kedi ya da bir köpek için de kullanılabilir" dedi. Hem okul servislerinde, hem de özel araçlarda kullanılabilen sistemin bilinmesi açısından yarışmada aldığı derecenin kendisi için önemli olduğunu söyleyen Günaydın, bu proje için iki gün aralıksız çalıştığını belirterek elektrik ve elektronik mühendisi babası Ramazan Günaydın'dan lehimleme aşamasında yardım aldığını dile getirdi. GÜVENİLİRLİĞİ YÜKSEK Fen Bilimleri ve proje danışman öğretmeni Nilüfer Kara da servis aracında unutulan çocukların ölüm nedenine bakıldığında oksijensiz kalma ve yüksek sıcaklıkta kapalı ortamda kalmasına bağlı hipertermi yani vücut ısısının aşırı yükselmesi olayının etkili olduğunu söyleyerek, "Okullarda TÜBİTAK projesi yapmak öğrencilerimize yol göstermek açısından bize de büyük keyif veriyor. Araçlarda çocuk unutulması konusuyla ilgili çok proje yapıldı. Ama güvenilirliği yüksek ve halk tarafından kabul edilen bir proje olsun istedik. Efe ile birlikte yola çıktık" dedi. Daha önce deniz altlarında, maden ocaklarında ve MR cihazlarında oksijen sensörü olarak kullanılan bir cihazı kullandıklarını anlatan Kara, "Biz bu cihazı ilk kez araçlarda kullanmayı düşündük. Oluşturduğumuz prototipte güvenilirliği yüksek olmasının asıl sebebi daha önce birçok can kaybını engellemiş olan oksijen sensörünün kullanılmış olmasıydı. Biz buna ısı sensörünü de ekledik" diye konuştu. FOTOĞRAFLI