Avrupa Birliği tarafından bugün yapılan açıklamada, Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukaşenko’nun göreve başlama töreni ve Lukaşenko’nun iddia ettiği yetkinin demokratik meşruiyetten yoksun olduğu ifade edilerek, Lukaşenko’nun Belarus Devlet Başkanı olarak tanınmadığı kaydedildi.
Belarus’ta 9 Ağustos’ta gerçekleştirilen Devlet Başkanlığı seçimlerini Alexander Lukaşenko’nun kazanmasının ardından ülke genelinde eylemler başlamıştı. Kısa sürede şiddet olaylarına dönüşen protestolara rağmen, Devlet Başkanı Lukaşenko’nun törenle yemin ederek göreve başladığı açıklanmıştı. Bağımsızlık Sarayı’nda gerçekleştirilen yemin töreni öncesinde herhangi bir bilgilendirme yapılmamıştı. Lukaşenko’nun yemin töreninin ardından çeşitli ülkeler, Lukaşenko’yu Belarus Devlet Başkanı olarak tanımadıklarını duyurdular.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, bugün yaptığı açıklamada, “AB bir kez daha, 9 Ağustos Belarus Devlet Başkanlığı seçimlerinin özgür ve adil olmadığını yineliyor. Avrupa Birliği, sahte seçim sonuçlarını tanımıyor. Bu temelde, 23 Eylül 2020 tarihindeki sözde göreve başlama töreni ve Lukaşenko’nun iddia ettiği yetki demokratik meşruiyetten yoksundur” ifadelerini kullandı.
Lukaşenko’nu yemin töreninin, doğrudan Belarus nüfusunun büyük bir kısmını yok saymak anlamına geldiği ifadelerine ver verilen açıklamada, “Avrupa Birliği’nin duruşu oldukça açık. Belarus halkı, yeni, kapsayıcı şeffaf ve güvenilir bir seçimler yoluyla seçtikleri bir temsilci tarafından temsil edilmeyi hakkediyor. Belaruslu yetkililerin acımasız baskılarına rağmen temel hakları ve demokrasi için barış gösterilerine devam eden Belarus halkının cesaretinden etkilendik. Belarus halkı ile dayanışma içindeyiz ve AGİT gözlemcilerinin katılımı ile yeni özgür ve adil bir seçim yoluyla Devlet Başkanlarını seçme konusunda demokratik haklarını destekliyoruz” denildi.
Belaruslu yetkililere, halkı hedef alan baskı ve şiddetten sakınmalarının beklendiği bildirilen açıklamada, aralarında siyasi tutukluların da bulunduğu tutukluların “derhal ve koşulsuz” serbest bırakılması çağrısı yapıldı. “AB, kapsayıcı ulusal diyalog ve Belarus halkının yeni demokratik seçimlere ilişkin isteklerinin olumlu bir şekilde karşılanması, ülkedeki ciddi siyasi krizden bir çıkış yolu bulmanın tek olduğuna inanıyor” ifadelerinin kullanıldığı açıklamada, mevcut durum ışığında Avrupa Birliğinin, Belarus ile ilişkilerini inceleyeceği vurgulandı.
ABD’den Lukaşenko açıklaması
ABD Dışişleri Bakanlığı ise dün yaptığı açıklamada Washington yönetiminin Lukaşenko’yu Belarus Devlet Başkanı olarak “tanımadıklarını” açıklamıştı. “ABD, Lukaşenko’nun Belarus Devlet Başkanlığına yasal olarak seçilmediğini savunuyor” ifadeleri kullanılan açıklamada, seçim sonuçlarının hileli olduğu ve yasal bir şekilde ilerlemediği ifade edildi. Gelişme kaydedebilmek için, Belarus halkının bağımsız gözlem altında özgür ve adil bir seçim yoluyla liderlerini seçme hakkından yararlanmasını sağlayan ulusal bir diyalog olması gerektiği aktarıldı.
ABD’nin yanı sıra Almanya, Litvanya, Slovakya, Çekya, Estonya, Danimarka, Polonya, Hollanda ve Letonya da Lukaşenko’nun Devlet Başkanlığını tanımadıklarını açıkladı.
Türkmenistan liderinden Lukaşenko’ya destek
Liderlerden, seçimin şeffaf yapılmadığı ve seçim sonuçlarının da adil ve yasal olmadığı ifade edilirken, Lukaşenko’ya destek Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov’dan geldi.
