NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Akdeniz’i geçmeye çalışan insanlarımızın sayısı artıyor. Bu bizim çok önemli bir sorun. AB’nin bu konuda daha kapsamlı yanıt hazırlığı içinde olması bizi sevindiriyor. AB aynı zamanda BM ile işbirliği yapıyor. Bu konuyu toplantılarda görüştük. Ama bu AB operasyonudur. Esas olarak onların sınır kontrolüyle ilgili meseledir. Onlarla işbirliği yapmaya da hazırız” dedi.
Antalya’da düzenlenen NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın ikinci gününde ittifakın en üst politik organı Kuzey Atlantik Konseyi oturumuyla başladı. Oturuma, Avrupa Birliği (AB) Dış Politika ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini de katıldı.
“TÜRKİYE LİDERLİĞİ ÜSTLENDİ”
Oturumun ardından düzenlenen toplantıda konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO’nun bugün karşı karşıya olduğu güncel zorlukların ele alındığını, doğu ve güneydeki zorlukların değerlendirildiği kaydetti. NATO ortakları ve AB gibi kuruluşlarla bu zorluklar karşında ne yapabileceğinin konuşulduğunu, geleceğe baktıklarını aktaran Stoltenberg, “Önümüzdeki yıl Varşova’da yapılacak zirveye giden yolda Avrupa Atlantik güvenliği için çok belirleyici önemi sahip bir dönemdeyiz. Güvenlik ortamımız önemli ölçüde değişmiş durumda. Doğumuzda baktığımızda, Ukrayna’ya ilişkin saldırgan tutumları daha fazla ön plana çıkan Rusya, güneyde de daha fazla çalkantı ve aşırıcılık görüyoruz” dedi.
Bu değişiklikler ışığında NATO’nun yeni bir güvenlik ortamına kendisini uyarlaması gerektiğini işaret eden Stoltenberg, “Her türlü tehdide karşı bütün müttefikleri koruyabiliyor olmamız ve gelecekte de demokratik açık toplumlarımızı güvenli kılmamız gerekiyor. NATO olarak kolektif savunmayı, soğuk savaş dönemi sonrasında, en kapsamlı biçimde güçlendirdik. NATO mukabele gücünün büyüklüğünü ve hızını arttırıyoruz. Yüksek Hazırlıklı Acil Müdahale Gücü de bu çalışmaların tam merkezinde yer alıyor. Bugün Türkiye’nin aldığı bir karar var. NATO Acil Müdahale Gücünü oluşturan diğer 6 müttefikle birlikte önümüzdeki yıllarda kuvvetlerin liderliğini üstlenme kararı aldı. Türkiye’nin kararı bizleri de memnun etti. İstihbarat paylaşımımızı ve siber savunmamızı iyileştiriyor ve güçlendiriyoruz. Çünkü hibrit harbin içinde konvansiyonel tehditler, çökertmeye yönelik tehditler ve siber tehditlerin yer aldığı farklı tür tehditler bir araya gelmiş bulunuyor. Bir taraftan da dezenformasyon ve radikalleştirme kampanyalarıyla karşı karşıyayız. Bizim dezenformasyon karşısında en büyük silahımız bilgi. Demokratik ifade özgürlüğüne dayalı açık toplumlarımızın değerleri de bunun gerektiriyor” dedi.
ALINAN KARARLAR
Zirvede Birleşik Krallık’ın stratejik muhaberatı geliştirmeye yönelik fon kurma kararının da aldığını hatırlatan Stoltenberg, “Birleşik Krallık, ayrıca NATO’nun savunma kapasiteni oluşturma amaçlı bir fon da kuracağını söyledi. Türkiye de bur katkıda bulunacağını söyledi. Mükemmel bir girişim. Böylece NATO üyesi ülkeler savunmalarını güçlendirirken desteklemiş olacak. Eğer komşularımız daha istikrarlı olursa biz de daha güvenli oluruz. Bu nedenle komşularımız için komşularımızla birlikte daha çok şey yapmalıyız” dedi.
“BÜYÜK RESMİ GÖREBİLİRİZ”
Stoltenberg, Finlandiya ve İsveç’le işbirliği geliştirmek üzere de karşılıklı değerlendirmelerde bulunduklarını söyleyerek, “Bu amaçla, daha fazla istişare gerçekleştirme konusunda mutabık kaldık. Ayrıca Baltık denizi ve ötesinde olup bitenlerle iki ortak ülkeyle daha fazla bilgi paylaşımı gerçekleştireceğiz. Böylece büyük resmi daha iyi görebileceğiz” diye konuştu.
NATO-AB İŞBİRLİĞİ
NATO’nun karşı karşıya olduğu durumlarının daha kapsamlı bir mukabeleyi gerektirdiğini kaydeden Stoltenberg, “Böylelikle yurttaşları ve demokratik değerler korunup, savunulabilecek. Bu çerçevede AB Dış Politika ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Mogherini ve kendisinin, ekiplerine NATO - AB işbirliğini hibrit harbe karşı koyabilecek şekilde güçlendirme talimatı verdiklerini söyledi. Bu birlikte daha hızlı ve etkin çalışmayı sağlayacak. Nihai amacımız bir hibrit tehdide karşı kimin ne zaman ne yapacağının net olmasını sağlamak” ifadelerini kullandı.
SORULARI YANITLADI
Açıklamanın ardından soruları yanıtlayan Stoltenberg, Baltık ülkelerinin bölgedeki NATO önlemleri karşısında tatmin olmadıklarının dile getiren bir soru üzerine, bu konuda bir mektup hazırlığı olduğunu bildiğini aktararak, müttefikler grubunun hazırladığı mektubun dikkatle değerlendirileceğini kaydetti.
Akdeniz’de uluslararası göçe ilişkin AB’nin istihbarat konusunda NATO’dan destek istenip istemediği sorusuna Stoltenberg, “Burada AB’nin çabalarını memnuniyetle karşılıyorum. Amaç daha kapsamlı yanıt oluşturabilmek. Ne yazık ki, Akdeniz bölgesinde gördüğümüz artan bir tehdit var. Göçenlerin sayısında artış var. Ne yazık ki daha fazla can kaybediliyor. Akdeniz’i geçmeye çalışan insanlarımızın sayısı artıyor. Bu bizim çok önemli bir sorun. AB’nin bu konuda daha kapsamlı yanıt hazırlığı içinde olması bizi sevindiriyor. AB aynı zamanda BM ile işbirliği yapıyor. Bu konuyu toplantılarda görüştük. Ama bu AB operasyonudur. Esas olarak onların sınır kontrolüyle ilgili meseledir. Onlarla işbirliği yapmaya da hazırız. AB’nin dışişleri ve savunma bakanları toplantısına da katılacağım. Pazartesi günü. Onlarla birlikte çalıştığımızın göstergesidir” şeklinde yanıtladı.
“NATO için iki tehditten söz edilebilir, Rusya ve DAEŞ. Burada düşmanının dostu dostumdur diye düşünülebilir mi?” sorusuna Stoltenberg, “NATO’nun Rusya’yla geçen bahar aylarında verdiği karar uyarınca bütün uygulamaya yönelik işbirliği sonlandırıldı. Bu Kırım’ın gayri meşru ve gayri hukuki olarak ilhakından kaynaklanıyor. Siyasi temasları açık tutmak için zorluklarımız var. Savunma ve siyasi diyalog konularında adımlar atılabilir ama bizim konumuzu değişmiyor” diye yanıt verdi.