Takıntılı davranışlar, göz temasından kaçınma gibi belirtilerle anlaşılabilen otizmin her 59 çocuktan 1’inde görüldüğünü belirten TOHUM Otizm Vakfı Genel Müdürü Betül Selcen Özer, halk arasında ‘erkek çocuklar geç konuşuyor’ algısına dikkat çekti. Özer, "Erkek çocuklarda otizm 4 kat daha fazla görülüyor. Ailelerin belirtileri iyi gözlemlemesi gerekiyor" dedi. Yeditepe Üniversitesi, Türkiye’nin iddialı projelerini gerçekleştiren şirketler ve yarattıkları değerle adını dünyaya duyurmuş sivil toplum kuruluşlarını Sosyal Sorumluluk Zirvesi’nde buluşturdu. Twitch yayıncılarından Cantuğ ‘Unlost’ Özsoy, Nisan ayında gerçekleştirdiği Tohum Otizm Vakfı’na özel bağış yayınını katılımcılarla paylaşırken, TOHUM Otizm Vakfı Genel Müdürü Betül Selcen Özer ise, otizmde farkındalığın önemine vurgu yaptı. Özer, günümüzde otizmin görülme sıklığının çok hızlı arttığını, şu an Türkiye’de her 59 çocuktan 1’inin otizm riski ile dünyaya geldiğini ve bu rakamın 1985 yılında 2 bin 500 olduğunu belirtti. BELİRTİLER 6’INCI AYDAN SONRA ORTAYA ÇIKIYOR Artık ileri tekniklerle bireylerin otizmli olduğunun anlaşıldığını ifade eden Betül Selcen Özer, çevresel faktörlerin de bu süreçleri tetiklediğini dile getirdi. Otizmin genetik temelli olduğunun kabul edildiğini ancak henüz otizmin nedeninin kesin sonuçlarının bilinmediğini söyleyen Özer, “Otizmin tek çaresi erken tanı ve hemen akabinde yoğun sürekli özel eğitimdir. Otizmli çocuklar 18 ayda tanı alabilirlerse ve hemen 3-5 yaş arası yoğun sürekli özel eğitime ulaşabilirlerse otizmden etkilenme derecelerine göre yüzde 50’si hayatlarına bizler gibi bağımsız birer birey olarak devam edebiliyor. Otizmli çocukların sadece yüzde 10’u savant dediğimiz üstün becerili, üstün bellek, matematik hesabı, duyduğu müziği çalabilme gibi özelliklere sahip oluyor. Yüzde 90’ınında böyle üstün yetenekler olmayabiliyor” diye konuştu. BU BELİRTİLERE DİKKAT! Otizmi belirleyen 8 önemli belirti olduğuna dikkat çeken Özer, ailelere şu uyarılarda bulundu: “Otizmli çocuklar sizinle göz kontağı kurmuyorlar, en çok görülen belirtilerden birisi bu. Ya da ismini söylüyorsunuz ve size dönüp bakmıyor. İşitmesinde bir sorun olduğundan değil, sizinle sosyalleşmediği için böyle yapıyor. Parmak uçlarında yürümek, sallanmak, çırpınmak gibi bir takım davranışlar sergileyebiliyorlar. Aynı yemeği yemek, aynı yoldan yürümek, aynı tişörtü giymek gibi takıntılı davranışları olabiliyor. Parmağıyla istediği şeyi işaret edemiyor. Bir çocuk konuşamasa bile parmağıyla istediği şeyi işaret edebilir ama otizmli çocuk sizi alıp, aracı olarak kullanır ve istediği şeye götürür. Bu da tipik belirtilerden biridir. Dönen nesnelere karşı aşırı ilgisi vardır. Her çocuk çamaşır makinesini izler ama bütün gününü çamaşır makinesinin karşısında izleyerek geçiriyorsa bir sıkıntı vardır. Oyuncaklarla akranlarının oynadığı gibi oynamazlar. Kız çocuk bebeği yedirir, saçını tarar ama otizmli bir kız çocuk sadece bebeğin gözünü açıp kapayabilir. Bebeğiyle amacına uygun oynamayabilir. Bir de konuşmada gerilik yaşayabilir. Bazı sözcükleri anlamsızca tekrarlama gibi durumlar da otizmin belirtileri arasındadır. Bizde ‘erkek çocuk geç konuşur’ denir ancak erkek çocuklarda otizm 4 kat daha fazla görülüyor. Bu yüzden ailelerin bu belirtileri gözlemlediği zaman hiç vakit kaybetmeden bir çocuk ergen psikiyatristine başvurması gerekiyor.” ÖĞRETMENLERİN DONANIMLI OLMASI ŞART 2015 yılında yaptıkları araştırma her 100 kişiden sadece 29’unun otizmi duyduğunun ortaya çıktığını belirten Özer, sadece yüzde 7’nin otizmi gerçek anlamda bildiğine dikkat çekti.Öğretmenlerin de özellikle bu konuda donanımlı olmasına vurgu yapan Özer, rotalarını ‘farkındalığa’ çevirdiklerine dikkat çekerek şöyle konuştu: “Her mecrada, kanalda, dizilerde sosyal medya kampanyalarında yer almaya çalışıyoruz. Tüm bu çalışmaları yaparken de gençlerin çok takip ettiği bir kanal olan Twitch’le tanıştık. Öğretmenlerimizin haklı talepleri var ve eğitilmek istediklerini söylüyorlar. Çocuklar için sınıflarda akranlarıyla beraber olabilmeleri çok önemli. Farklılıklara saygı o yaşlarda kazanılıyor. Bir arada yaşama, çalışma ve birbirini anlayabilme kültürü bu çağlarda ortaya çıkıyor ama öğretmenlerimizin donanımlı olması gerekiyor. Bu konuda eğitim gerekiyor ki, özel gereksinimli bireyle sınıfta nasıl başa çıkabileceğini, derslere nasıl entegre edeceğini, sürecin içerisine onu nasıl katacağını öğretmenlerimiz bilebilsin. Bunun için de çok güzel projeler yapıyoruz.” 6 SAATTE 27 BİN LİRA TOPLANDI Otizme farkındalık yaratabilmek ve otizmli çocukların eğitimlerine destek olabilmek adına popüler yayın platformlarından Twitch’te Tohum Otizm Vakfı için nisan ayında özel bir yayın gerçekleşti. Zirvede, dijitalin iyiye kullanılmasının önemine değinen yayıncı Cantuğ ‘Unlost’ Özsoy, “Dijital kanallar aracılığıyla bir şeyleri başarabilmek istiyoruz. 6 saat gibi kısa bir zamanda 27 bin lira para toplandı. Bir otizmli bireyin 1 yıllık eğitim masrafını karşılamak için yaptık ve rakamın üzerine çıktık. Twitch mecrasında canlı yayınla duyurduk. Herkesi desteklemeye teşvik ettim. Otizmli bireylerin eğitim süreçlerini anlattım ve binlerce kişi yardımcı oldu. İlk defa bu platformda böyle bir canlı yayın yapıldı ve binlerce kişi, eğitime harcanması için bağışta bulundu. Bu inanılmaz bir olaydı ve hala bende heyecanı var. Bir yayıncıysanız milyonlarca kişiye hitap etme şansınız oluyor. Bu kesinlikle iyilik alanında değerlendirilmeli diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı. GELİRLER 23 SİVİL TOPLUM KURULUŞUNA BAĞIŞLANACAK Farklı alanlardan birçok kuruluşu bir araya getiren Sosyal Sorumluluk Zirvesi bugün gerçekleşen oturumların ardından son buldu.Zirveye ev sahipliği yapan Yeditepe Üniversitesi’nin Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yeşim Ekimci, "Eylemlerimiz bizim geleceğimizdir" diyerek sosyal sorumluluğu derslerine dâhil ederek çevreye duyarlı bireyler yetiştirdiklerini söyledi. Yeditepe Üniversitesi Kariyer Gelişim ve Mezunlarla İletişim Müdürü Duygu Halifeoğlu, 2 gün içerisinde binin üzerinde katılımcı ağırladıklarını belirtti. Halifeoğlu, zirveden elde edilen gelirin AKUT, Ege Orman Vakfı, Altı Nokta Körler Derneği, HAÇİKO, Down Sendromu Derneği’nin de aralarında bulunduğu 23 sivil toplum kuruluşuna bağışlanacağını ve bunun heyecanını yaşadıklarını ifade etti.