Sağlık Tehditleri Erken Uyarı Dairesi Başkanlığı, Türkiye’de ilk ‘importe (dışardan gelen) zika virüs pozitif’ vakaların tespit edilmesi nedeniyle bir risk değerlendirmesi raporu hazırladı.

Zika virüsünün yayılmasında etkili ‘Aedes’ cinsi sivrisineklerin, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Artvin’den başlamak üzere Giresun’a doğru yayılmakta olduğu saptanan raporda, virüsün beş ila yedi yılda Orta Anadolu’ya ulaşabileceği belirtildi.

GİRESUN’A KADAR İLERLEDİ

Zika virüsünün ilk kez 1947’de Uganda’daki Zika ormanında saptandığı aktarılan raporda, “Ae. albopictus sineğinin batıda Trakya ve İstanbul, doğuda Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki illerimizden Giresun’a kadar ilerlemiş olduğu saptanmıştır. Batıda Kocaeli’ye, doğuda Giresun’a kadar yayılmış olan bu vektörün 5-7 yıl içinde Orta Anadolu’ya kadar yayılacağı tahmin edilmektedir” ifadelerine yer verildi.

Özellikle Güney Amerika ülkelerinde etkili olan virüs, tüm dünya için de büyük bir risk oluşturuyor. Bazı uzmanlara göre toplamda 2.2 milyar kişi zika virüsüne yakalanma riski altında.

Türkiye son olarak Dünya Sağlık Örgütü, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi’nin ortaklaşa yayımladığı ülkelerin zika virüs sınıflandırmasına göre ‘kategori 4’te yer alıyor. Bir diğer ifadeyle Türkiye, yerleşik vektörün bulunduğu ancak geçmişte ve şu anda bulaşan olmadığı bölgeler arasında.

Zika Virüsü Nedir?

Zika virüsü (ZIKV), Flaviviridae virüs familyasının ve Flavivirus cinsinin bir üyesi. İnsanlara sivrisineklerden ve cinsel yoldan geçer ve Zika ateşi veya Zika hastalığı olarak bilinen hastalığa neden olur. Daha önce maymunlarda görülen virüs, ilk kez Nijerya'da bir insanda tespit edildi. Gebe kadınlara bulaştığında bebeklerde anomaliler görülmesine yol açar. Zika ile doğan bebeklerin kafaları normalden 31.5-32 santimetre daha küçük olur ve beyin fonksiyonlarında bozukluklar olur. Zika virüsü Afrika, Amerika, Asya ve Pasifik’te yayılmış ve 2015'te Orta ve Güney Amerika'da yaşanan salgın, pandemik hâle gelmiştir. Dünya Sağlık Örgütü, 2016'da 33 ülkeye yayıldığı saptanan  virüse karşı acil durum ilan etti. Bu virüse karşı bir aşı geliştirilebilmesi için en az 10 yıla ihtiyaç duyulduğu açıklandı. Ayrıca doktorlar tarafından zika virüsünün cinsel yolla da bulaştığı duyuruldu. Yetkililer tarafından, virüsle mücadelenin tek yolunun, sivrisineklerin ürediği durgun suları ilaçlamak ve kurutmaktan geçtiği vurgusu yapıldı. Zika virüsü ilk olarak Hint şebeği maymunlarının yaşadığı Uganda'nın Zika Ormanları'nda görülmüştür. Maymunlardan sonra bu hastalık sivrisineklerde görülmüştür. Bu yüzden virüse "Zika" adı verilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü'nün açıklamasına göre hastalık Şili hariç tüm Güney Amerika ülkelerine yayılmıştır. Latin Amerika ve Karayipler'de birçok ülkede de etkili olan virüs, örneğin Kolombiya'da 13 bin 500 kişide görülmüştür. Stockholm'daki Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nden bir bilim insanı, Almanya ve İngiltere'de de Zika virüsü vakalarına rastlandığını söylemiştir. Türkiye Sağlık Bakanlığı da, 25 Ocak 2016'da yaptığı basın açıklamasında, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Güneydoğu Asya, Pasifik Adaları, Orta ve Güney Amerika’da hastalığın yayıldığını bildirmiştir. Bu bağlamda Bakanlık, özellikle gebe kadınlara bu bölgelere seyahat etmemesi çağrısında bulunmuştur.