DOKTOR Gülbin Destici İşgören, dünya genelinde menopoz yaşının 51, Türkiye'de 47-49 olduğunu belirterek, sağlıklı bir menopoz dönemi için egzersiz yapmanın şart olduğunu söyledi. Dünya genelinde ortalama menopoz yaşı 51 iken, Türkiye'de ortalama menopoz yaşının 47-49 yaş olduğu kaydedildi. 40 yaşından önce görülen menopoz ise erken menopoz olarak adlandırılıyor. Menopoz yaşının belirlenmesinde; başta genetik özellikler ve ırk olmak üzere, beslenme, sigara kullanımı ve sosyoekonomik düzey gibi faktörlerin de etkili olduğu biliniyor. Menopoz; genellikle 3 ila 8 yıl arasında devam eden menopoz öncesi dönem olarak adlandırılan bir sürecin sonunda oluşuyor. MENOPOZ GÜNÜ Memorial Antalya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü'nden Op. Dr. Gülbin Destici İşgören, 18 Ekim Dünya Menopoz günü dolayısıyla sağlıklı menopoz süreci hakkında bilgiler verdi. Menopozun bir hastalık değil, kadın hayatında üreme çağının bittiğini işaret eden doğal bir dönem olduğunu kaydeden Dr. Gülbin Destici İşgören, "Kadınlarda 12 ay boyunca hiç menstrüel kanama olmadığında menopoz tanısı kesinleşir. Menopoz öncesi dönem olarak adlandırılan dönemde yumurtalıklardan salgılanan başta östrojen hormonu olmak üzere, hormon düzeylerinde dalgalanmalar olmakta, bir süre sonra yumurtalar tükenmekte ve yumurtalıklardan hormon salınımı durmaktadır. Yıllarca devam eden bir süreç olan menopoz öncesi ve sonrası dönemde bazı kadınların hiç şikayeti olmaz ya da çok hafif şikayetleri olabilirken; bazı kadınlar çok daha ağır sıkıntılar yaşayabilmektedir" dedi. Menopoz döneminde görülebilecek şikayetler hakkında da bilgi veren Dr. İşgören, şunları kaydetti: Menstrüel kanama düzeninde değişiklik, kısa ya da uzun süreçli kanama, kanama miktarında artış ya da azalma, sıcak basmaları ve terlemeler, uykuya dalmada zorlanma ve uyuma süresinde kısalma gibi uyku bozuklukları. Çarpıntı, depresyon ve duygu durum değişiklikleri, unutkanlık, çabuk sinirlenme, baş ağrısı, saçlarda dökülme ve incelme, halsizlik ve kas eklem ağrıları, ciltte- gözde veya ağızda kuruluk vajinal kuruluk, cinsel ilişkide ağrı ve cinsel istekte azalma. Ani sıkışma hissi, idrar kaçırma ve sık idrara çıkma, vajinal enfeksiyonlar ve idrar yolu enfeksiyonu riskinde artış, iştah artışı, metabolizmada yavaşlama ve buna bağlı olarak kilo artışı." KEMİK ERİMESİ, KALP KRİZİ VE İNME RİSKİNİ DE ARTIRIYOR Dr. İşgören, 35 yaştan sonra kadın ve erkeklerde başlayan kemik kaybının menopoz sonrası ilk 4-8 yılda östrojen düzeyinin azalmasına bağlı olarak hızlandığını kaydetti. Kayıp fazla olduğunda bu durumun osteoporoz olarak adlandırıldığını ve başta kalça, el bileği ve omurga kemiklerinde olmak üzere kemik kırığı riskini arttırdığını kaydeden Dr. Gülbin Destici İşgören, "Vücuttaki östrojenin azalması, ilerleyen yaşa bağlı olarak yüksek kolesterol, yüksek tansiyon gibi risk faktörlerinin görülme olasılığının artması ve hayatın bu döneminde daha hareketsiz olma gibi risk faktörlerinin bir araya gelmesiyle menopoz dönemindeki kadınlarda kalp krizi ve inme riski artmaktadır" dedi. HORMON TEDAVİSİ ŞİKAYETLERİ AZALTIYOR Dr. Gülbin Destici İşgören, menopoz dönemindeki destek tedavisinin kişinin özellikleri, medikal geçmişi, şikayetlerinin şiddeti ve yaşam kalitesinin ne kadar etkilendiği, isteği ve beklentileri göz önünde bulundurularak düzenlenmesi gerektiğini söyledi. Dr. İşgören, "Vücuda sistemik olarak verilen hormon tedavisi ateş basmalarını, kemik kaybını ve kırık riskini, ayrıca kolon kanseri riskini azaltmaktadır. Hem lokal hem de sistemik tedavi vajinal kuruluğu ve buna bağlı şikayetleri gidermektedir" dedi. SADECE ÖSTROJEN TEDAVİSİ BAZI KANSER RİSKLERİNİ ARTIRABİLİR Sadece östrojen içeren tedaviler rahim duvarının kalınlaşmasına ve rahim kanserine neden olabildiğine işaret eden Op. Dr. Gülbin Destici İşgören, "Hormon içeren tedaviler ile kalp krizi riskinde, derin ven trombozu ve inme riskinde meme kanseri ve mesane kanseri riskinde hafif artış olabilmektedir. Bu nedenle kişisel özellikler mutlaka değerlendirilmeli gerekli muayeneler ve tetkikler yapılmalı ve uygun kişilerde doktor kontrolünde tedavi başlanmalıdır" diye konuştu. SAĞLIKLI BİR MENOPOZ SÜRECİ İÇİN DÜZENLİ EGZERSİZ ŞART! Menopoz sürecinde dengeli ve sağlıklı bir diyet, yeterli kalsiyum ve D vitamini almanın, sigara alkol ve diğer toksik maddelerden uzak durmanın, yağdan fakir antioksidandan zengin gıdalara beslenmenin önemli olduğunu anlatan Op. Dr. İşgören, "Ayrıca düzenli egzersiz kemik kaybını yavaşlattığı gibi, aşırı kilo alımını ve buna bağlı olarak gelişebilecek kalp şeker hastalığı gibi hastalıkların riskini azaltmaktadır. Düzenli egzersiz yapan kişilerde depresyon ve bilişsel fonksiyonlarda azalma riski de çok daha düşüktür. İdrar kaçırma şikayetleri olan kişiler pelvik taban kaslarını güçlendiren kegel egzersizlerinden fayda görebilmektedir" dedi.