Yaprak KOÇER-Hüseyin KALAY/SAMSUN, () - GAZİ Mustafa Kemal Atatürk'ün, Kurtuluş Mücadelesi'ni başlatmak üzere 19 Mayıs 1919'da ilk adımı attığı Samsun'da, milli mücadelenin ilk meşalesinin yakılışının 100’üncü yıl dönümü heyecanı yaşanıyor. Bir asırlık tarihin izlerini taşıyan Tütün İskelesi, Bandırma Müze Gemisi ve Kurtuluş Yolu ziyaretçi akınına uğruyor. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün Kurtuluş Mücadelesi'ni başlatmak için 18 silah arkadaşıyla birlikte Bandırma Vapuru'yla 19 Mayıs 1919'da Samsun'a gelişinin 100’üncü yıl dönümü coşkusu yaşanıyor. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolda ilk adımın atıldığı tarihin yıl dönümünde Samsunlular, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarına günler öncesinden başladı. Atatürk’ün kurtuluş yolunda attığı adımların izleri ise 100 yıl sonra kentte yaşatılmaya devam ediyor. BANDIRMA VAPURU'NUN BİREBİR KOPYASI Atatürk ve silah arkadaşlarının Samsun’a geldiği Bandırma Vapuru’nun birebir kopyası Bandırma Müze Gemisi’ni her yıl yaklaşık 600 bin kişi ziyaret ediyor. 2003 yılında yapılan gemi, 2005 yılından bu yana 'müze gemi' olarak hizmet veriyor. 35 bin metrekarelik Milli Mücadele Açık Hava Müzesi’nin içinde yer alan Bandırma Müze Gemisi'nde Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün kişisel eşyasının da yer aldığı 189 eser sergileniyor. Müzede en dikkat çeken eserlerin başında ise Atatürk'ün L. Nagant marka beylik tabancası geliyor. Deri kılıfı ile birlikte teşhir edilen 121 yıllık E8668 seri numaralı tabancanın Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından 2006 yılında müzeye verildiği belirtildi. Müzede Atatürk’e ait fotoğraflar, 1870'li yıllarda yapılmış duvar saati, telefon, cetvel pergel, Atatürk’ün kendi el yazısının yer aldığı metinler ve kıyafetleri de yer alıyor. SAAT ATATÜRK’ÜN SAMSUN’A ÇIKTIĞI 08.00’İ GÖSTERİYOR Geminin kamara bölümünde ise Atatürk’ün Dolmabahçe Sarayı'ndaki yatak odasının birebir kopyası yer alıyor. Yine bu bölümde Atatürk ve silah arkadaşlarının balmumu heykelleri bulunuyor. Bu alanda yer alan tarihi saat ise Atatürk’ün Samsun’a çıktığı anı saat 08.00’i gösteriyor. Milli Mücadele Açık Hava Müze alanında ise Milli Mücadele Anıtı'nın yanında Atatürk ve 18 silah arkadaşını temsil eden 19 bayrak ve 19 meşale yer alıyor. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan 68 metrelik 300 parçadan oluşan seramik rölyefin bulunduğu alanda ayrıca Çanakkale Savaşı’nı da anlatan bir rölyef daha bulunuyor. Müzede ayrıca Çanakkale ve Kurtuluş Savaşları'nda şehit olmuş bin 200 Samsunlu askerin adlarının bulunduğu bir bölüm de yer alıyor. Türk Yıldızları’na ait 1972 yapımı F5 uçağı da burada sergileniyor. Ayrıca alanda Kurtuluş Savaşı'nda kullanılan iki top, Çanakkale Savaşı’nda kullanılan 4 mayın da teşhir ediliyor. ATATÜRK’ÜN SAMSUN’A AYAK BASTIĞI İLK NOKTA Atatürk ve silah arkadaşlarının kentte karaya çıktığı nokta olan Tütün İskelesi de binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. 19 Mayıs 2009’da Bandırma Gemisi şeklinde yeniden yapılan Tütün İskelesi’nde Atatürk silah arkadaşları ve onları karşılayanların balmumu heykelleri bulunuyor. Tütün İskelesi’nden, Atatürk’ün kaldığı o günkü Mıntıka Palas Oteli bugünkü Gazi Müzesi’ne kadar uzanan yol, Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından ‘Kurtuluş Yolu’ haline getirildi. 45 metre genişliğinde ve 400 metre uzunluğundaki yol üzerinde Atatürk ve 18 arkadaşını temsilen süs havuzları ve sol kenarda da seramik rölyefler bulunuyor. KURTULUŞ YOLU’NUN ORİJİNAL GÜZERGAHI ORTAYA ÇIKARILDI Öte yandan Atatürk'ün Bandırma Vapuru ile Samsun'a gelişinin ardından milli mücadeleyi başlatmak için ilk olarak 25 Mayıs 1919'da Havza ilçesine, ardından da 12 Haziran 1919'da Amasya'ya ulaştığı güzergah için 4 yıl önce proje hazırlandı. Atatürk'ün milli mücadeleyi başlatmak üzere Samsun kent merkezinden Amasya'nın Suluova ilçesine kadar gittiği 98 kilometrelik 'Kurtuluş Yolu'nun o dönemki ruha uygun hale getirilmesi için çalışma yapıldı. Osmanlı arşivlerindeki belgelerden ve 1957 yılına ait karayollarını gösteren haritalardan yararlanarak yapılan çalışmalar sonucunda 'Kurtuluş Yolu'nun orijinal güzergahı belirlendi. Orijinal yolun korunması, güzergahın o dönemin koşullarına uygun hale getirilmesi için projeler hazırlandı. Samsun Büyükşehir Belediyesi'nce yürütülen çalışmalarda 'Kurtuluş Yolu'nda o dönem kullanılan kara taşıtları, sis çanları, kilometre taşları güzergaha konuldu. Yol üzerinde bulunan tarihi köprüler ve diğer yapılar restore edildi. Kurtuluşa giden yolda adım adım bu yolu izlemek isteyen yüzlerce kişi kente gelerek bu güzergahı kullanıyor. FOTOĞRAFLI