Eraydın AYTEKİN- Hüsnü Ümit AVCI/SİVAS, () - SİVAS'ta, Selçuklu Dönemi eserlerinden tarihi Gök Medrese'nin yerleştiği alanın bir bölümünün, bugün kullanılan fore kazık yöntemine benzer, ardıç ağaçları üzerine oturtulduğu anlaşıldı. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Erdal Eser, "Selçuklu Dönemi'nde böyle bir temel sisteminin, temel güçlendirme anlayışının varlığından habersizdik" dedi. İsmini üzerinde bulunan mavi çinilerden alan, Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından 1271'de yaptırılan, 748 yıllık tarihi Gök Medrese'nin yüzyıllar boyunca bilinmeyen özelliği keşfedildi. Medresenin yerleştiği alanın batı bölümünün sağlam zemin, doğu bölümünün ise balçık zemin üzerinde olduğu belirlendi. Orta Çağ'da Anadolu'da pek rastlanılmayan yöntemle eserin bugün kullanılan fore kazık benzeri ardıç ağacından kazıklar üzerine oturtulduğu anlaşıldı. Bu özellik, restorasyon çalışmaları sırasında fark edildi. 22 yıl sürdürülen restorasyonu tamamlanan ve kısa süre sonra hizmete açılması planlanan Gök Medrese, bu özelliği ile de dikkat çekti. 'EN ÖNEMLİ VE EN MEŞHUR ÖRNEĞİ VENEDİK'TİR' Restorasyon çalışmaları sırasında zemin güçlendirme çalışmalarını inceleyen Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erdal Eser, konuyla ilgili bilgiler verdi. Gök Medrese'nin restorasyonu sırasında, davet üzerine inceleme yaptığını belirten Eser, "Gözümle gördüğüm bir durumdur. Yapının batı bölümünün sağlam zeminde olduğunu, doğu bölümünün ise balçık bir zemine oturduğunu gördük. Bu çok ilginç bir durum. Aynı durumu ben yine kentteki bir başka Selçuklu eseri Buruciye Medresesi'nin temelinde de görme şansını elde ettim. Orada da bir temel güçlendirme yapıldı. Gök Medrese'nin temeli ile ilgili bilgi aldığımda biraz şaşırdım. Gök Medrese'nin doğu bölümünün temelleri bugün gördüğünüz zeminden yaklaşık 5- 6 metre daha aşağı kadar iniyor. Yapının yarısı balçıkta, yarısı ise sağlam alana yerleştirilmiş. Orta Çağ mimarının nasıl böyle bir şey yaptığını kendi kendime sorgularken, orada bir şeye dikkatimi çektiler. Duvarın altında ardıç kazıklar vardı. Bugün modern inşaat teknikleri içerisinde yer alan fore kazık sistemi ile temel güçlendirilmiş. 13'üncü yüzyılda, Selçuklu Dönemi Anadolu'sunda, Sivas'ta böyle bir uygulamanın var olduğunu görmek beni çok şaşırttı. Bunun en önemli ve en meşhur örneği Venedik'tir. 'Venedik suların üzerindedir' derler ama Venedik aslında kazıkların üzerinde duran bir kenttir" diye konuştu. Benzeri uygulamanın, Selçuklu Devleti'nden sonra Osmanlı Dönemi'nde olduğunu belirten Prof. Dr. Eser, "Osmanlı Klasik Dönemi'nde Mimar Sinan'ın de bu sistemi uyguladığını biliyorduk; ama biz Selçuklu Dönemi'nde böyle bir temel sisteminin, temel güçlendirme anlayışının olduğundan habersizdik. Bu kesinlikle Selçuklu açısından ilk örnektir. Tabi ki bu altyapısı ve sağlamlığı nedeniyle çok özel kılıyor. Özellikle Sivas'ta bunun ortaya çıkıyor olması beni çok mutlu etti. Bu gerçekten önemli bir bilgi" dedi. FOTOĞRAFLI