Trabzon’un Araklı ilçesinde, Trabzon ve Rize İlleri Yerel Yönetimleri Katı Atık Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği (TRABRİKAB) öncülüğünde Evra Enerji Sanayi Ticaret A.Ş. tarafından yapılan Taşönü Katı Atık Entegre ve Bertaraf Tesisi yapılan lansmanla maskotu ’Ayrıştırıcan’ı tanıttı. Evra Enerji Genel Müdürü Ahmet Zeki Kaya, Hanefi Topaloğlu ve “Ayrıştırıcan” Proje Koordinatörü Aslan Kar’ın katıldığı toplantı ile tesis ve proje hakkında bilgilendirmelerde bulunuldu. Genel Müdür Ahmet Zeki Kaya, Entegre Atık Bertaraf tesisi sayesinde, bölgenin bugünden itibaren 25 yıl süre ile çöp sorunundan kurtarılacağını söyledi. Kaya "Yaklaşık yatırım maliyeti 350 milyon liranın üzerinde olan proje, son yıllarda bölgemize yapılan en büyük yatırımlardan biri olma özelliğini taşımaktadır. Kapsamı, kapasitesi ve teknolojisi ile birlikte Türkiye’deki muadilleri arasında pek çok açıdan ilklere imza atmış olan bir proje” dedi. Projenin amacı ve istihdama katkısı Proje kapsamında oluşacak tüm atık suların, nano-teknoloji ile kullanma suyu kalitesinde arıtılacağını söyleyen Kaya, “Tesisin atmosfere salacağı emisyon oranın da Avrupa Birliği standartlarının çok altında olacağı bilinmektedir. Kullanılan teknolojinin yerlilik oranı ise projenin en sevindirici taraflarından bir diğeridir. Projenin bu kapsamda Türkiye’deki yerlilik oranı en yüksek atık bertaraf tesisi projesi olduğu görülmektedir. Proje kapsamında atıklar, kaynağında ayrı toplanacak, ayrıştırma tesisinde ayrıştırılacak ve geri kazanımı mümkün olana tüm atıklar ekonomiye geri kazandırılacaktır. Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar ise gazlaştırma teknolojisi ile elektrik enerjisine dönüştürülecektir. Bu bağlamda, tesisin elektrik üretim kapasitesi 12,8 megavat saat olarak planlanmıştır. Bu sayede 35 bin hanenin de elektrik ihtiyacı karşılanmış olacaktır” diye konuştu. Projenin istihdama olan katkısından da bahseden Kaya, “Proje bağlamında istihdam edilecek personel üzerinden de bölge ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlanması hedeflenmektedir. Şöyle ki; proje kapsamında yaklaşık 200’e yakın personel doğrudan atık dönüşüm tesisinde istihdam edilecektir. Buna ek olarak, bağlı yan sektörlerde de ticari hareketlenmeye neden olacak olan proje, yörenin ekonomik canlılığına ivme kazandırarak bölge esnafının ve yöre halkının kalkınmasına da önemli ölçüde katkı sağlamış olacaktır” şeklinde konuştu. “Günlük kişi başı çöp üretiminin 1,5 kg üzerine çıkması bekleniyor” Projenin koordinatörlüğünü yapan Aslan Kar, gelişen teknolojiler ve yüksek sanayileşme sonucu toplumların üretim ve tüketim alışkanlıklarının değiştiği ve tüm bu gelişmelerin faturasının ise yaşanılan doğaya kesildiği hatırlattı. Kar “Dünya Bankasının son raporuna göre, henüz on yıl önce 2.3 milyar olan şehirli nüfusu günlük kişi başı 0.64 kg çöp üretim kapasitesine sahipken bu gün bu rakam 1.2 kg’ı geçerek neredeyse iki katına çıkmıştır. Yapılan projeksiyonlar, çok yakın bir gelecekte tüm dünya genelinde şehirli nüfusun 6 milyarı geçeceğini, kişi başına üretilen çöpün ise 1.5 kg’ın üzerinde olacağını göstermektedir” ifadelerini kullandı. Yapılan araştırmalarda Türkiye’de yalnızca yerleşim birimlerinde, yıllık, yaklaşık olarak 6 milyon ton geri dönüştürülebilir nitelikte atık oluştuğunu kaydeden Kar, “Bunun ancak 1 milyon tonu bertaraf tesislerinde değerlendirilebilmekte ve geri kalan 5 milyon ton dönüştürülebilir atık ise maalesef çöp sahalarına gömülmektedir. Bu durum, bize buradaki gibi en son teknoloji ve en yüksek kapasite ile hayata geçirilen bir tesisin, tek başına böyle bir sorunun üstesinden gelmede yeterli olamayacağını göstermiş ve konuya ilişkin bir sosyal sorumluluk projesinin hayata geçirilmesinin en temel gerekçesi olmuştur” açıklamasında bulundu. Hayata geçirecekleri sosyal sorumluluk projesinin toplumun atık ayrıştırma kültürünü ileri seviyelere taşımasını ümit ettiklerini söyleyen Kar, “Çöp oranının giderek azalacağı ve dönüştürülebilir atıklarımızın en doğru şekilde yeniden değerlendirilebildiği bir şehrin, yaşam standartlarımızı oldukça yükselteceğini ön görmekteyiz. Eski kâğıt, eski cam, piller ya da eski ilaçlar vs gibi atıkların normal ev çöpüne atılmaması bilincini insanların günlük yaşam tarzına dönüştürmekte karalıyız” vurgusu yaptı. Projenin maskotu Ayrıştırıcan’ı da tanıtan Kar, “Bir çok seçenek arasından eleyerek belirlediğimiz maskotumuz her kesimden kişilerin oylarıyla kararlaştırılarak ortaya çıktı. İsminin belirlenme aşamasında herkesin benimseyeceği, ayrıştırma ile ilgili akıllarda kalacak bir isim doğrultusunda yoğun bir mesai harcadık. Renklerinin belirlenme aşamasında ise, özellikle çocukların ilgisini çekecek, çevreci tonları kullanmayı projenin ruhu bağlamında uygun gördük” dedi.