Sonat KEREM, KİEV, () - Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bünyesindeki Türkiye-Ukrayna İş Konseyi ile Ukrayna Sanayi ve Ticaret Odası'nın Kiev'de düzenlediği konferans, iki ülkenin iş çevrelerini bir araya getirdi. Ukrayna Sanayi ve Ticaret Odası'nda düzenlenen Türkiye-Ukrayna Konferansı'na Türkiye Cumhuriyeti Kiev Büyükelçisi Yağmur Güldere, Ukrayna Ekonomik Kalkınma ve Ticaret Bakan Yardımcısı Mihail Titarçuk, Ukrayna Altyapı Bakan Yardımcısı Viktor Dovgan, DEİK/Türkiye-Ukrayna İş Konseyi Başkanı Rasim Bekmezci, Turkcell'in Ukrayna'daki iştiraki Lifecell'in Genel Müdürü İsmet Yazıcı, Ukrayna Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Gennadiy Çijikov ve iş insanları katıldı. TÜRK ŞİRKETLERİNE UKRAYNA'DA YATIRIM ÇAĞRISI Türkiye ile Ukrayna arasındaki ekonomik iş birliği potansiyelinin yeterince hayata geçirilmediğini vurgulayan Ukrayna Altyapı Bakan Yardımcısı Viktor Dovgan, Türk şirketlerine Ukrayna'da daha fazla yatırım yapma çağrısında bulundu. Türk Hava Yolları'nın (THY) Ukrayna'da yolcu trafiğini artırmasına yardımcı oluduklarını belirten Çijikov, "Dnipro ve İvano-Frankivsk kentlerinde ise bu konuda sorun yaşıyoruz. Bu kentlerin havalanalarının yönetimleri, THY'nin rakipleri olan finans gruplarına dahil olan şirketler ile bağlantılı" dedi. Türk hava yolu şirketleri THY, Pegasus ve AtlasGlobal'in Ukrayna'da iç hat uçuşlarıyla da ilgilenmeleri çağrısı yapan Ukraynalı Bakan Yardımcısı, "Türk tarafı, Ukrayna'nın charter uçuşlarına izin vermesini istiyor. Bu zor bir konu, fakat yolcuların konforu için önemli. Vatandaşlarımız yazın Türkiye'ye gitmeyi seviyor, bizim charter hava yollarımız bu yoğunluğun üstesinden gelemiyor. Türk hava yolu şirketlerinin charter uçuşlarına izin vermemiz, bu yolcu yoğunluğunun azaltılmasını sağlayabilir" diye konuştu. Türk şirketlerine ülke genelindeki büyük altyapı projelerine ilgi göstermeleri çağrısında bulunan Dovgan, "Ukrayna'da büyük yatırımları hayata geçiren Onur İnşaat gibi onlarca şirkete ihtiyacımız var" dedi. BÜYÜKELÇİ GÜLDERE: "POROŞENKO, CUMHURBAŞKANIMIZLA DOSTANE İLİŞKİLERE ÖNEM VERİYOR" Türkiye ile Ukrayna'nın siyasi ilişkilerinin stratejik öneminin altını çizen Türkiye Cumhuriyeti Kiev Büyükelçisi Yağmur Güldere, "Bunu 3 Kasım'da Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile Ukraynalı mevkidaşı Petro Poroşenko'nun bir araya geldikleri görüşmede çok açık bir şekilde gördük. Ardından Dışişleri Bakanımız Mevlüt Çavuşoğlu, Odessa ziyaretinde Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin ile çok verimli görüşmeler yaptılar. Orada bir kere daha ilişkilerimizin stratejik boyutunu ve iş birliği iradesini ortaya koydular" dedi. Ukayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko'ya kısa süre önce güven mektubunu sunduğunu hatırlatan Büyükelçi, "Güven mektubumu sunarken Sayın Devlet Başkanı, Türkiye ile ilişkilere verdiği önemi ve Sayın Cumhurbaşkanımıza yönelik dostane hisselerini dile getirdi. İkinci husus olarak ise serbest ticaret anlaşmasının önemini vurguladı" diye konuştu. DIŞ TİCARET HEDEFİ 10 MİLYAR DOLAR Türkiye'nin "insani ve girişimci dış politika" izlediğini belirten Güldere, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ekonominin bir kanadı ticaret. Biz Ukrayna'nın potansiyeline inanıyoruz. Ukrayna'nın şu an üçüncü ticaret partneriyiz. Ukrayna ile ticaret hacmimiz 4 milyar dolar. Ama maalesef arzu ettiğimiz yerde değiliz. Cumhurbaşkanlarımızın da koyduğu 10 milyar dolar hedefine yürümeyi istiyoruz. Bunu yapabilecek potansiyele sahibiz, çünkü Türkiye ile Ukrayna ekonomileri pek çok açıdan birbirlerini tamamlıyorlar. Sizin Başbakanınızın çok güzel bir ifadesi var, ben bunu sık sık tekrarlıyorum. Madenlerin derinlerinden, uzayın dış çeperlerine kadar her alanda iş birlşiği imkanına sahip iki ülkeyiz. Biz bu iş birliğini bu tür organizasyonlarla, fuarlarla, iş adamlarının arasında geliştirilecek projelerle hayata geçireceğiz. SERBEST TİCARET ANLAŞMASINI BU YIL BİTİRMEK İSTİYORUZ Bizim için kilit unsurlardan biri serbest ticaret anlaşması. Serbest ticaret anlaşması konusu önemli olduğu kadar hassas bir konu. Burada bir denge yönetilmesi gerektiğinin farkındayız. Karşılıklı menfaatleri gözeten bir denge olması gerekiyor. İki ülkenin kendilerine göre mukayeseli üstünlük sahibi olduğu alanlar var. Fakat biz bunları tehdit değil, fırsat olarak görmek istiyoruz. Bu etkin mukayeseli üstüklerimizi bir bütünün parçası haline getirip bu anlaşmayı imzalamak arzusundayız. Ukrayna tarım konusunda son derece güçlü bir ülke. Bizim tarım üreticilerimizin haklı bazı endişeleri var. Aynı şekilde Türkiye'nin mukayeseli üstünlüğe sahip olduğu sektörlerde Ukraynalı üreticilerin bazı kaygıları var. Doğru takvimler, geçiş süreçleri, doğru oranlar, adımlar temelinde bu işi biz bu sene içinde bitirmek istiyoruz. HULUSİ AKAR KARMA EKONOMİK KOMİSYON EŞBAŞKANI OLDU Birkaç gün önce itibarıyla Türk tarafının yeni Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Eşbaşkanı'nın belli olduğu, kabinemizin en güçlü isimlerinden Savunma Bakanımız Sayın Hulusi Akar'ın yeni KEK Başkanı olduğu bilgisini de burada paylaşmak istiyorum. Ekonomik ilişkilerimizin yatırım boyutu da çok önemli. Bizim Ukrayna'daki yatırımlarımızın 2 milyar dolardan biraz fazla olması da bence yeterli değil. Bu rakamları küçümsemiyoruz, ancak daha da yükelmesi için her türlü imkan elimizde. Türk şirketlerinin zaman zaman yaşayabildikleri sıkıntıların çözümü konusunda Ukrayna makamlarının daha fazla desteğini isteyeceğiz. Çünkü büyük şirketler sıkıntı yaşadığında küçük şirketler bundan ürküyorlar, daha çekingen davranıyorlar. Biz ayrıcalık değil, sadece adil rekabet koşulları istiyoruz. Türk iş admalarımızın yaşadıkları sıkıntılar hakkında Ukrayna Ekonomi Bakanlığı'nda bir 'hotline' kurulabilirse, biz bunu Ticaret Müşavirliğimiz ile birlikte etkin bir kanal olarak işletip, sorunları daha büyümeden çözerek, iş dünyamıza yeni bir güvence ve enerji kazandırmış oluruz diye düşünüyorum." RASİM BEKMEZCİ: "UKRAYNA BÖLGESEL İSTİKRAR İÇİN ÖNEMLİ" DEİK/Türkiye-Ukrayna İş Konseyi Başkanı Rasim Bekmezci, "2014 senesi sonrası Ukrayna'da gerçekleştirilen reform sürecini yakından takip ediyoruz, yenilenen güçlü Ukrayna'nın bölgemiz istikrarı için öneminin bilincindeyiz" dedi. Ukrayna ile Türkiye'nin çok üst düzeydeki ilişkilerine ve stratejik partnerliğine rağmen iki ülkenin ticaret hacminni istenen seviyelerde olmadığını belirten Bekmezci, "Senelerdir hep sözde kalan serbest ticaret anlaşması bir türlü hayata geçirilemiyor. Ukrayna'nın son dört yılda birçok ülke ile STA sürecini tamamlamasına rağmen, Türkiye ile maalesef sonuca ulaşılamadı" diye konuştu. Türk iş dünyasının Ukrayna'nın geleceğine inandığını söyleyen Bekmezci, "Ukrayna'ya gelmek, ticarethane açmak ve yatırım yapmaktaki amacımız, sadece mal satmak veya kısa vadede para kazanıp kaçmak değil, tam aksine birlikte kazanmak ve bunları yatırımlara çevirerek, üçüncü ülkeler ile ticari faaliyetlerimizi birlikte sürdürmek" dedi. UKRAYNA'DAKİ TÜRK YATIRIMLARINDA ASLAN PAYI TURKCELL'İN Turkcell'in Ukrayna'daki iştiraki Lifecell'in Genel Müdürü İsmet Yazıcı, 14 yıldır Ukrayna pazarında olan Lifecell'in, ülkedeki Türk yatırımlarının çok büyük kısmını sağladığını söyledi. Ukrayna'da telekomünikasyon alanında yaşanan sorunlara işaret eden Yazıcı, "Yıllardır aynı konuların altını çiziyoruz. Pazar rekabetçi ve adil olmalı. 10 küsür sene bekledikten sonra Ukrayna insanı 3G ile, iki sene sonra da 4G ile tanıştı. Her iki ihaleyle de mevcut oyuncular dışındaki yatırımcılar ilgilenmedi. 14 yıldır anlatıyoruz; bu ülkede regülasyonlardaki sorunlar, mevcut iki Rus operatörünün ilk gelen şirketler olmaları sebebiyle, üçüncü operatöre neredeyse yaşam hakkı vermemelerinden kaynaklanmaktadır" dedi. Ukrayna telekomünikasyon sektöründeki hukuksal ve yasal boşluklara dikkati çeken Yazıcı, "Yıllardır bekleyen telekom yasasının yeni versiyonu hayata geçmiyor. Mobil cihazlarla ilgili adil rekabete olanak sağlayacak bir ithalat denetimi yok. Mobil kullanıcıların kayıt altına da alınması gerekiyor. Bugün dünyanın hiçbir ülkesinde bakkaldan sakız alır gibi SIM kart alıp telefonunuza takıp çalıştıramazsınız. Kayıt dışı olan bir iletişim endüstrisinin bize güvenlik ve ticaret anlamında neler kaybettirdiğinin farkına varmalıyız" diye konuştu.