Vodafone Türkiye’nin 5G’ye hazırlık süreci, İtalya’nın Milano kentinde bulunan Vodafone İtalya Deneyim Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısıyla paylaşıldı. Düzenlenen etkinlikte, Vodafone İtalya 5G Deneyim Merkezi’nde ulaşım, sağlık, eğitim gibi alanlarda kullanılan uygulama örnekleri yerinde incelendi. Vodafone’un 5G’ye yönelik çalışmaları ile Vodafone Türkiye’nin 5G’ye hazırlık süreci, İtalya’nın Milano kentinde bulunan Vodafone İtalya Deneyim Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısıyla paylaşıldı. Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel’in katılımıyla düzenlenen etkinlikte, Vodafone İtalya 5G Deneyim Merkezi’nde ulaşım, sağlık, eğitim gibi alanlarda kullanılan uygulama örnekleri yerinde incelendi. Gerçekleştirilen inceleme turunda Türk basın mensupları, Vodafone İtalya 5G Deneyim Merkezi’nde Endüstri 4.0’a Yönelik Kolaboratif Robotlar, Uzaktan Sağlık Gözetimi, Tele Sağlıkta Giyilebilir Cihazlar, Sanal Dersler ve Üç Boyutlu (3D) Eğitim gibi alanlarda hayata geçirilen uygulamaları deneyimledi. Düzenlenen etkinlikte Vodafone İtalya 5G Deneyim Merkezi uygulama örnekleri hakkında bilgiler verildi. Buna göre, Endüstri 4.0’a Yönelik Kolaboratif Robotlar; Vodafone’un ABB, e-Novia ve Milano Politeknik Üniversitesi ile geliştirdiği bir proje olarak yer alıyor. Çalışanlar ve robotlar arasında gerçek bir işbirliğini mümkün kılmak için gelişmiş insan-robot etkileşimi sağlanıyor. Operatör hareketlerinin anında algılanması sayesinde çok düşük gecikmelerle kazalar önleniyor. Edge Computing (Uç Bilişim) teknolojisinin kullanılmasıyla üretim döngüsü verimliliğini en üst düzeye çıkaran algoritmalar geliştiriliyor. Bu inovatif robotik çözümde, ABB’nin ürettiği, dünyanın ilk çift kollu kolaboratif/işbirlikçi robotu olan YuMi, valflerin montajında işçilerle birlikte çalışabiliyor. Çözüm, Vodafone şebekesinde sunulan 5G bağlantısı ve Uç Bilişim teknolojileri sayesinde hayat bulan, gerçek anlamda işbirliğine dayanan bir yaklaşımla geliştirildi. 5G sayesinde, kolaboratif bir robot istasyonundaki çeşitli öğeleri tek bir çözüm üzerinden birbirine bağlamak ve entegre etmek mümkün oluyor. Bu imkân, donanıma daha fazla yatırım yapılmasına gerek kalmadan çözümün esnek bir şekilde kullanılmasını ve gerçek zamanlı olarak yeniden programlanmasını sağlıyor. Uzaktan Sağlık Gözetimi; Ameliyatlarda cerrahlar ile uzaktaki uzmanların birlikte çalışmasını sağlayan işbirliği platformu ve bağlantılı, akıllı karma gerçeklik gözlükleri kullanılıyor. Ameliyat sırasında cerrahlara yapay zekâ ile destek sunuluyor. Hastaya özel oluşturulan ve artırılmış gerçeklik teknolojisiyle görüntülenen üç boyutlu model üzerinden cerrahlar ve uzmanlar arasında gerçek zamanlı etkileşim sağlanıyor. Ameliyathaneden başlayarak uzakta bulunan uzmana kadar iletilen tüm sinyaller canlı görüntülenerek cerrahla işbirliği artırılıyor. Sağlık alanındaki gözetim desteği, doktorlara tıbbi cihaz firmaları tarafından sağlanıyor. Destek, ameliyatları gerçekleştirirken doktorların yeni cihazları veya cerrahi prosedürleri nasıl kullanacaklarını öğrenmesine imkân tanıyor. Gözetimler normalde ameliyathanelerdeki uzmanların desteğiyle yüz yüze gerçekleştirilir. Ancak, Vodafone’un 5G şebekesinin uç bilişim mimarisine (MEC/Mobile Edge Computing) bağlı ve yönetilen iki artırılmış gerçeklik vizörüne yüklenen yazılım sayesinde, uzaktan gözetim sistemi bu desteğin uzaktan sunulabilmesini mümkün kılıyor. Uzaktan gözetim sistemi, Artiness tarafından geliştirildi. Bu yenilikçi start-up, Milano Politeknik Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü araştırmacıları ve profesörleri tarafından 2018 yılında kuruldu. Artiness aynı zamanca, yenilikçi fikirlerle İtalya’da 5G’nin gelişimine katkıda bulunmayı hedefleyen start-up’lar, KOBİ’ler ve sosyal girişimlerin başvurduğu, Vodafone’un ikinci “Action for 5G” programının da kazananıydı. "Action for 5G" programı, Artiness’in deri altı tıbbi işlemlere uzaktan uzman desteği sağlamak için kendi tescilli çözümünü geliştirmesine destek oldu. Bu çözüm, hastaya özel tıbbi görüntüler ile tıbbi ekibin vizörler kullanarak karma gerçeklikte hologram formatında görebileceği ayrıntılı 3D modelleri birleştiriyor. Tele Sağlıkta Giyilebilir Cihazlar; Vodafone’un giyilebilir spor ürünleri projesi, L.I.F.E., Milano Politeknik Üniversitesi ve Qualcomm Technologies Inc. ile geliştirildi. Sensörlerle donatılmış giyilebilir akıllı cihazlara dayalı çözüm Vodafone’un 5G ağına bağlandığında, bir sporcunun antrenman sırasında ona rehberlik etmesi için fizyolojik parametreleri ve hareketlerini gerçek zamanlı olarak algılıyor, performansı hakkında sporcuya anında geri bildirimde bulunabiliyor. Tüm bunlar, çok sayıda bağlantılı sensörden sayısız fizyolojik ve biyomekanik verinin sürekli ve güvenilir bir şekilde iletilmesini sağlayan 5G sayesinde mümkün oluyor. Ayrıca çözüm, 5G’nin sağladığı düşük gecikme süresi sayesinde, doğrudan sporculara titreşimli ve sesli geri bildirimlerde bulunarak antrenman sırasında performansın iyileştirilmesine yardımcı oluyor. Kalp ve ciğer parametrelerini kesintisiz takip eden bağlantılı giyilebilir gömlek kullanılıyor. 2A sınıfı klinik sertifikaya sahip teknoloji, bu özelliğiyle İtalya’da 12 kanallı EKG çekmeyi mümkün kılan tıbbi tanı cihazı olarak tanınıyor. Bu çözümün katma değeri, sağlık çalışanlarının desteğine gerek kalmadan gömleğin bağımsız olarak giyilebilmesi olarak öne çıkıyor. Doktorlar, özel bir gösterge panosundan hastanın hayati parametrelerini görüntüleyebiliyor. Sanal Dersler ve Üç Boyutlu Eğitim; Vodafone’un Milano Politeknik Üniversitesi’ndeki Hoc-Lab ve Milano’daki start-up şirket Fifthingenium ile geliştirdiği ileri düzey dijital öğretim sistemi. Öğretmen ve öğrencilere sunulan artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik teknolojilerinin sağladığı artan etkileşim ve derinleşme sayesinde "zenginleşmiş" öğrenme deneyimi mümkün oluyor. Karma Gerçeklikle üç boyutlu öğrenme sağlanıyor. Eğitimlere yeni bir canlandırma yöntemi kazandırılıyor. Bu sistem, önceki çözümlerden epey farklı özelliklere sahip. Çözümün fark oluşturan yeniliği, artırılmış ve sanal gerçeklik teknolojilerinde nesnelerin tek başına görselliğinin kullanılması yerine nesnelerin kavramlar dünyasına kazandırılması. Anatomi parçaları, şehirler, anıtlar veya makineler için (motorlar en popüler ögelerden biri) görüntüleyiciler kullanmak yerine, bu çözümde fikirleri görüp onlarla etkileşime girebiliyorsunuz. Çözüm birçok avantaj sunuyor. Birincisi, herkes tarafından kullanılabiliyor ve dikkat çekip takip sağlıyor. Artırılmış gerçeklik, kavramların ezberlenmesine yardımcı olurken üç boyut, renkler ve yönlendirmeler de konsantrasyonu artırıyor. Böyle bir teknoloji, sınıflardaki uzak mesafeleri ortadan kaldırmaya yardımcı olacak. 5G bağlantısı, izleyicilerin kilometrelerce uzakta olsalar bile gerçek zamanlı olarak birbirleriyle anlık iletişim kurmasını sağlıyor. 5G bağlantısı sayesinde tüm cihazlar senkronize oluyor. Gecikme yaşanmıyor ki bu çok önemli bir avantaj olarak göze çarpıyor. Milisaniyeyle senkronize edilmiş grafiklerle üç boyutlu anlatım ve etkileşim sağlanıyor. Bunlar sadece 5G’nin düşük gecikme süresi ile mümkün oluyor. Çözüm için TINALP yazılımı kullanılıyor. TINALP, Vodafone’un 5G ağının sunduğu bant genişliği ve düşük gecikme süresi sayesinde uzaktan öğrenmede öne çıkacak bir yazılım platformu olarak dikkat çekiyor. Kullanıcıların öğrenme modüllerini hızlı ve güvenli bir şekilde oluşturmasını ve yönetmesini sağlayan yenilikçi web platformu TINALP, çok yönlü kullanım sunuyor ve kullanıcılar tarafından yapılandırılabiliyor. Platform, endüstriden tıbba, uzman eğitim merkezlerine, üniversitelere ve okullara kadar her ortamda hizmet verebiliyor. Platform, gücünü, son derece teşvik edici üç boyutlu öğrenmeye imkan sunan ve kazanılan pratik deneyimin daha etkin içselleştirilmesini sağlayan yeni nesil artırılmış ve sanal gerçeklik teknolojilerinden alıyor. Böylece her öğrenci derste aktif bir rol alabiliyor ve çözüm, ihtiyaç duyulan her yerde bir “sınıf” oluşturulmasını mümkün kılıyor. TINALP, iki ve üç boyutlu görüntüleri içe aktarma, özelleştirilmiş eğitim ve değerlendirmelere erişme ve benzersiz ders içeriklerini (bir eğitmeni veya öğrenciyi dünyanın herhangi bir yerine “teletransport” edebilen hacimli ve üç boyutlu videolar gibi) yeniden oluşturma yetenekleriyle sezgisel dersler yapılmasını kolaylaştırıyor. Ayrıca platform, öğrenmede önemli bir rol oynayan kendini değerlendirme testlerinin yapılmasını da sağlıyor. Çözüm ister aynı yerde ister birbirinden uzak olsunlar, aynı anda birden fazla kişinin katılabildiği ve paylaşım yapabildiği deneyimler oluşturma yeteneğiyle öne çıkıyor.