İstanbul, 15 Mart () - Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (Betam) araştırmasına göre, tarım dışı işsizlik oranı Kasım, Aralık ve Ocak aylarını kapsayan "Aralık dönemi"nde 0.7 puan artarak yüzde 14.9'a yükseldi.
Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ile Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Araştırma Görevlisi Yazgı Genç tarafından hazırlanan "İşgücü Piyasası Görünümü: Ocak 2019" notu yayınlandı.
"Bu dönemde sanayi ve inşaat sektörlerinde istihdam kayıpları yaşanmış, hizmetlerdeki iştiham artışı yavaşladı" denilen notta, şu saptama yapıldı:
"Tarım dışı işgücünün bu dönemde azalmış olmasına rağmen yaşanan tarım dışı işsizlik oranı 0.7 yüzde puan arttı, toplam işsiz sayısı 4 milyonu aştı. Yıllık olarak da tarım dışı istihdamda azalma kaydedildi. Tarım dışı işsizlikte son iki dönemde 1.0 yüzde puanın üzerine çıkan artış, 2008-09 krizi ve 15 Temmuz dönemindeki artışlara paraleldir."
Betam notunda, mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Aralık döneminde, Kasım dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücünün 62 bin azalarak 27 milyon 121 bine gerilerken, tarım dışı istihdamın 243 bin azalarak 23 milyon 80 bin kişiye gerilediği belirtildi ve şöyle denildi:
"Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 181 bin kişi artarak 4 milyon 41 bine, tarım dışı işsizlik oranı da yüzde 14.9’a yükseldi. Bu dönemde tarım dışı işgücünün azaldığı da görülüyor. Tarım dışı işsizliğin buna rağmen 0.7 yüzde puan artmış olması işgücü piyasasın çok zor durumda olduğunun bir işaretidir. Aralık 2018 döneminin Kasım, Aralık ve Ocak aylarının ortalaması olduğunu, dolayısıyla 2019 yılının başlarını da yansıttığını hatırlatalım. Arka arkaya İki dönemdeki işsizlik artışları 1.3 yüzde puana erişti."
Betam tahmin modelinin, mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizliğin 0.2 yüzde puan artışla Aralık döneminde yüzde 14.3’e yükseleceğini tahmin ettiği anımsatılan notta, "TÜİK yüzde 14.1 olan Kasım tarım dışı işsizlik oranını yüzde 14.2’ye revize etti" denildi ve şu değerlendirme yapıldı:
"Tarım dışı işsizlik oranı 0.7 puan artarak Aralık döneminde 14.9 olarak gözlemlendi. Betam tahmin modeli Ocak 2018 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0.4 yüzde puan artarak yüzde 15.3 seviyesine ulaşacağını öngörüyor."
Betam notunda, tahmin modelinde Kariyer.net ve İŞKUR verilerinin yanında, reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı gibi farklı birçok değişken kullanıldığı belirtildi.
Aralık döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranının Kasım dönemine kıyasla 0.9 yüzde puan artarak yüzde 18.9 ve erkeklerin işsizlik oranının da 0.8 yüzde puan artarak yüzde 13.1 olduğu belirtilen Betam notunda, şöyle denildi:
"Erkeklerdeki işsizlik oranının artmasının ardında istihdam kayıpları yatmaktadır. Aralık 2018 döneminde Kasım dönemine kıyasla 125 bin gerileme kaydedildi. Kadınların işsizlik oranlarının artması ise işgücündeki artışın etkisi görülmektedir. Kasım 2018’de 16 bin azalan kadın işgücü, Aralık 2018’de 84 bin arttı. Tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı Ekim 2018 döneminde 5.7 yüzde puanken Aralık döneminde 5.9 yüzde puana yükseldi." (Grafik)
