İstanbul, 16 Nisan () - Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) ile Visa (NYSE:V) işbirliğiyle ve Türkiye’deki 27 bankanın desteğiyle yürütülen “Paramı Yönetebiliyorum” finansal okuryazarlık projesi kapsamında, ikincisi gerçekleştirilen Türkiye Finansal Okuryazarlık Araştırması’nın sonuçlarına göre finansal bilgi düzeyi iki yılda yüzde 70’ten yüzde 75’e çıktı.
Araştırmanın sonuçlarının açıklandığı basın toplantısına FODER Başkanı Özlem Denizmen, Visa Türkiye Genel Müdürü ve FODER Yönetim Kurulu Üyesi Merve Tezel, Ipsos Sosyal Araştırmalar Enstitüsü Hizmet Birimi Lideri ve İcra Kurulu Üyesi Özlem Bora katıldı.
Türkiye’de genel kamuoyunun finansal okuryazarlık düzeyini tespit etmek, finansal ürün ve hizmetler konusundaki tutum ve davranışları anlamak amacıyla gerçekleştirilen araştırma, Ocak-Şubat 2019 döneminde, 26 ilde 2000 kişi ile yüz yüze yapıldı. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de minimum finansal bilgiye sahip olan bireylerin oranı 5.0 puan artarak, 2017’deki yüzde 70’ten yüzde 75’e yükseldi. Kadınlardaki artış ise Türkiye genelinin üzerinde yaşandı ve 2017 yılında yüzde 64 olan oran 6.0 puanlık artışla yüzde 70’e çıktı.
Araştırma sonuçlarına göre 2017 ve 2019 yılları arasındaki değişimler şöyle;
       - hanelerde bütçe yapma yüzde 65’ten yüzde 74’e,
       - kadınların hanedeki para kullanımı kararlarına dahil olma oranı yüzde 72’den yüzde 80’e
       - para biriktirme alışkanlığı yüzde 42’den yüzde 45’e,
       - kadınların bütçeye katkıda bulunma oranı yüzde 48’den yüzde 51’e,
       - kadınlarda birikim yapma yüzde 41’den yüzde 48’e yükselerek, yüzde 45 olan Türkiye genelinin üzerine çıktı.
Araştırma sonuçlarına göre finansal ürünlerin bilinirliğinde genel bir artış görülürken banka kartı, kredi kartı kartı ve altın bilinirlikte ilk üç sırayı aldı. Sigorta ürünleri, hisse senedi, bono, fon ve forex iki yıl önce de olduğu gibi toplumun büyük bir kesimi tarafından bilinmiyor ve en alt sıralarda yer aldılar. BES’in bilinirliğinde bir artış olmakla beraber kullanımı düşük bir düzeyde.
Araştırma sonuçları bireylerin para harcama ve risk alma konularında iki sene öncesine göre daha tedbirli olduğunu ortaya koydu. “Para harcamak içindir” diyenlerin oranı iki yıl önce yüzde 55 iken bu yıl yüzde 51’e düştü. Yatırım yaparken risk almaya hazır olan bireyler yüzde 43’ten yüzde 35’e düştü. “Param olmasa dahi ufak tefek alışveriş yapmaktan kendimi alamam” diyen bireylerin oranı iki yılda yüzde 43’ten yüzde 37’ye düştü.
FODER Başkanı Özlem Denizmen yaptığı açıklamada, “FODER olarak finansal okuryazarlık çerçevesinde birikim davranışına ilişkin beklentimiz, bireylerin uzun vadeli bir plan çerçevesinde hareket etmesi. Bizler, çalışmalarımızı gençler ve kadınlara odaklayarak devam ediyoruz. Bu araştırma da kadınların finansal okuryazarlık alanındaki farkındalığının artması açısından değer taşıyor” dedi.
Visa Türkiye Genel Müdürü ve FODER Yönetim Kurulu Üyesi Merve Tezel, “Araştırma sonuçları Türkiye genelinde finansal bilgi düzeyinde ve hane bütçesi yapma oranlarında kayda değer bir artış olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte harcama eğilimlerinin de değiştiğini, isteğe bağlı harcamaların yerini ihtiyaca bağlı harcamalara bıraktığını görüyoruz. Yani daha bilinçli ve tedbirli hareket ediyoruz, ayağımızı yorganımıza göre uzatıyoruz. Ancak hala geleneksel yöntemlerle biriktiriyoruz. Finans ve bankacılık sektörü olarak daha kolay anlaşılabilir ürünler sunarak bireylerin kendi amaçlarına hizmet edecek ürünleri bilinçli bir şekilde, güvenle seçmelerine destek olmalıyız. Dijital ürün ve platformları kullanmalıyız. Basitlik ve şeffaflığa her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var. Buradaki dönüşüm aynı zamanda birikim ve yatırımların finansal sisteme dahil edilmesine ve büyümeye önemli katkı sağlayacaktır” dedi.